Đan Phượng (Hà Nội): Góc nhìn pháp lý về việc huỷ công nhận kết quả trúng đấu giá đất thuê

Ông Nguyễn Khắc Tuyến (Cụm 6, xã Hồng Hà, huyện Đan Phượng, thành phố Hà Nội) hỏi:

Tôi là người đã trúng đấu giá hợp pháp đối với quyền sử dụng đất thuê, diện tích 63.786,4 m²  tại khu 1 bãi Tân Bồi, xã Hồng Hà, huyện Đan Phượng để sử dụng vào mục đích sản xuất nông nghiệp (trồng cây hàng năm) theo Quyết định số: 3255/QĐ-UBND ngày 28 tháng 4 năm 2023 và trúng đấu giá quyền sử dụng đất thuê, diện tích 127.710,2 m² tại khu 2 bãi Tân Bồi,  xã Hồng Hà, huyện Đan Phượng để sử dụng vào mục đích sản xuất nông nghiệp (trồng cây hàng năm) theo Quyết định số: 3254/QĐ-UBND ngày 28 tháng 4 năm 2023 do Phó Chủ tịch UBND huyện Đan Phượng Nguyễn Thạc Hùng đã ký.

Sau khi trúng đấu giá đối với diện tích đất nêu trên, tôi đã thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính theo quy định pháp luật, cụ thể là đã nộp tiền vào Ngân sách nhà nước (có đầy đủ giấy tờ phiếu thu xác nhận từ ngân hàng).

Ngày 27/7/2023, các cơ quan có thẩm quyền đã tiến hành bàn giao mặt bằng và cắm cọc mốc giới đối với khu đất 1, 2 bãi Tân bồi cho người trúng đấu giá là tôi. Tôi đã nhận mặt bằng và gửi công văn xác nhận tới ủy ban nhân dân vào ngày 03/04/2024.

Nay tôi nhận được 02 Quyết định số: 6162/QĐ-UBND, số 6163/QĐ-UBND ngày 30/9/2024 Quyết định Về việc hủy quyết định công nhận kết quả trúng đấu giá quyền sử dụng đất thuê, diện tích tại khu bãi 1, bãi 2 Tân Bồi, xã Hồng Hà đã nêu trên với cùng 1 lý do là: “Khu 1, khu 2 bãi Tân Bồi, xã Hồng Hà nằm trong mỏ cát Chu Phan được UBND thành phố Hà Nội giao cho Tổng công ty cổ phần xuất nhập khẩu và xây dựng Việt Nam khai thác cát cung cấp cho gói thầu 09TP2-XL của Dự án thành phần 2.1 thuộc Dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 – Vùng Thủ đô.

Vậy xin hỏi, Quyết định hủy công nhận kết quả trúng đấu giá ngày 30/09/2024 của UBND huyện Đan Phượng có đúng quy định pháp luật không? Tôi phải làm như thế nào?

Luật sư Lê Cao, Luật sư Điều hành của Công ty Luật FDVN tư vấn như sau:

Về việc thực hiện nghĩa vụ của người trúng đấu giá đối với tài sản trúng đấu giá:

Theo khoản 2 Điều 48 Luật Đấu giá tài sản 2016 quy định nghĩa vụ của người trúng đấu giá:

“2. Người trúng đấu giá có các nghĩa vụ sau đây:

a) Ký biên bản đấu giá, hợp đồng mua bán tài sản đấu giá;

b) Thanh toán đầy đủ tiền mua tài sản đấu giá cho người có tài sản đấu giá theo thỏa thuận trong hợp đồng mua bán tài sản đấu giá hoặc theo quy định của pháp luật có liên quan;

c) Các nghĩa vụ khác theo thỏa thuận trong hợp đồng mua bán tài sản đấu giá và theo quy định của pháp luật.”

Căn cứ khoản 2 Điều 3 Nghị định 10/2023/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 20/05/2023 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 148/2020/NĐ-CP ngày 18 tháng 12 năm 2020 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số nghị định quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai 3 2. Sửa đổi, bổ sung khoản 21 Điều 1 (điểm d khoản 5 Điều 68 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP) như sau:

“d) Trong thời gian 05 ngày làm việc kể từ ngày người trúng đấu giá đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính, cơ quan tài nguyên và môi trường trình cơ quan có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận, ký hợp đồng thuê đất đối với trường hợp thuê đất; tổ chức bàn giao đất trên thực địa và trao Giấy chứng nhận; chỉ đạo cập nhật, chỉnh lý cơ sở dữ liệu đất đai, hồ sơ địa chính....”.

Ông Tuyến đã nhận được Thông báo về việc nộp tiền thuê đất theo hình thức trả tiền thuê đất hàng năm số 65/TB-UBND và 66/TB-UBND ngày 10/5/2023, thời hạn nộp tiền được nêu rõ là “chậm nhất là 30 ngày kể từ ngày ban hành thông báo, người thuê đất phải nộp 100% tiền thuê theo thông báo này”.

Ông Tuyến đã thực hiện nghĩa vụ của mình vào ngày 06/7/2023, được thể hiện qua 02 Giấy nộp tiền vào ngân sách nhà nước tại Ngân hàng Agribank Đan Phượng, cụ thể: giấy số 4169795 và giấy số 4169993.

Ông Tuyến chậm nộp tiền thuê đất 26 ngày, đã chấp hành nộp phạt vào ngày 24/7/2023.

Căn cứ theo các hồ sơ, giấy tờ mà ông Tuyến cung cấp thì luật sư nhận định rằng ông Tuyến đã thực hiện đúng và đủ quyền và nghĩa vụ của mình đối với tài sản trúng đấu giá theo đúng quy định của pháp luật.

Về việc thực hiện nghĩa vụ bàn giao đất của UBND huyện Đan Phượng:

Căn cứ Điều 14 Thông tư liên tịch số 14/2015/TTLT-BTNMT-BTP có nêu rõ sau khi đã nhận được chứng từ nộp đủ tiền trúng đấu giá quyền sử dụng đất của người trúng đấu giá, cơ quan tài nguyên và môi trường trình Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền ký hợp đồng thuê đất đối với trường hợp thuê đất theo quy định tại Điểm d Khoản 5 Điều 68 của Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15 tháng 5 năm 2014 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đất đai.

Tuy nhiên sau đó ông Tuyến không nhận được quyết định giao đất thuê cũng như không được ký hợp đồng thuê đất với 02 thửa đất trúng đấu giá nêu trên mà chỉ được nhận bàn giao mốc giới và mặt bằng diện tích từ cơ quan có thẩm quyền vào ngày 27/7/2023.

Theo khoản 2 Điều 117 Luật Đất đai 2013 “việc đấu giá quyền sử dụng đất phải đúng trình tự, thủ tục theo quy định của pháp luật về đất đai và pháp luật về đấu giá tài sản”.

Cho nên UBND huyện Đan Phượng đã không thực hiện đầy đủ nghĩa vụ của mình trong việc bàn giao đất thuê cho người trúng đấu giá, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền và lợi ích hợp pháp của người trúng đấu giá là ông Tuyến theo khoản 1 Điều 48 Luật Đấu giá tài sản 2016 quy định về quyền của người trúng đấu giá:

“1. Người trúng đấu giá có các quyền sau đây:

a) Yêu cầu người có tài sản đấu giá ký hợp đồng mua bán tài sản đấu giá hoặc trình cơ quan có thẩm quyền phê duyệt kết quả đấu giá tài sản theo quy định của pháp luật;

b) Được nhận tài sản đấu giá, có quyền sở hữu đối với tài sản đấu giá theo quy định của pháp luật;

c) Được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu, quyền sử dụng tài sản đấu giá đối với tài sản phải đăng ký quyền sở hữu, quyền sử dụng theo quy định của pháp luật;

d) Các quyền khác theo thỏa thuận trong hợp đồng mua bán tài sản đấu giá và theo quy định của pháp luật.

Về cơ sở pháp lý Quyết định 6162 và Quyết định 6163:

Thứ nhất, Căn cứ theo Điều 72 Luật đấu giá tài sản 2016 thì: “Kết quả đấu giá tài sản bị hủy trong các trường hợp sau đây:

1. Theo thỏa thuận giữa người có tài sản đấu giá, tổ chức đấu giá tài sản và người trúng đấu giá về việc hủy kết quả đấu giá tài sản hoặc giữa người có tài sản đấu giá và người trúng đấu giá về việc hủy giao kết hợp đồng mua bán tài sản đấu giá, hủy bỏ hợp đồng mua bán tài sản đấu giá, trừ trường hợp gây thiệt hại hoặc làm ảnh hưởng đến lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức;

2. Hợp đồng dịch vụ đấu giá tài sản, hợp đồng mua bán tài sản đấu giá bị Tòa án tuyên bố vô hiệu theo quy định của pháp luật về dân sự trong trường hợp người trúng đấu giá có hành vi vi phạm quy định tại điểm b khoản 5 Điều 9 của Luật này;

3. Hợp đồng dịch vụ đấu giá tài sản bị hủy bỏ theo quy định tại khoản 6 Điều 33 của Luật này;

4. Người có tài sản đấu giá, người tham gia đấu giá, người trúng đấu giá, tổ chức đấu giá tài sản, đấu giá viên có hành vi thông đồng, móc nối, dìm giá trong quá trình tham gia đấu giá dẫn đến làm sai lệch thông tin tài sản đấu giá hoặc hồ sơ tham gia đấu giá hoặc kết quả đấu giá tài sản;

5. Theo quyết định của người có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính trong trường hợp đấu giá tài sản nhà nước khi có một trong các căn cứ quy định tại khoản 6 Điều 33 của Luật này.”

Ngoài ra, theo nội dung tại khoản 2 Điều 3 Nghị định 10/2023/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 148/2020/NĐ-CP: “2. Sửa đổi, bổ sung khoản 21 Điều 1 (điểm d khoản 5 Điều 68 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP) như sau:

… Trường hợp người trúng đấu giá không nộp tiền hoặc nộp không đủ tiền trúng đấu giá quyền sử dụng đất trong vòng 120 ngày kể từ ngày có quyết định công nhận kết quả trúng đấu giá thì Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền hủy quyết định công nhận kết quả trúng đấu giá quyền sử dụng đất.”.

Lý do được UBND huyện Đan Phượng nêu ra làm căn cứ huỷ quyết định công nhận kết quả trúng đấu giá quyền sử dụng đất thuê không thuộc một trong các trường hợp pháp luật cho phép hủy kết quả đấu giá như luật sư đã nêu trên.

Thứ hai, kết quả trúng đấu giá được ban bố vào ngày 28/4/2023, đến ngày 06/7/2023 ông Tuyến đã hoàn thành nghĩa vụ nộp tiền trúng đấu giá và ngày 27/7/2023 đã được nhận bàn giao thửa đất trúng đấu giá.

Trong khi đó, Bản xác nhận số 01 của UBND thành phố Hà Nội là được ban hành ngày 19/10/2023, tức là sau khi ông Tuyến đã hoàn thành các nghĩa vụ của mình, đã được nhận tài sản đấu giá.

Việc chưa có Quyết định giao đất và chưa ký Hợp đồng thuê đất là do các cơ quan chức năng liên quan chưa thực hiện trách nhiệm của mình, không xuất phát từ lỗi của ông Tuyến.

Ông Tuyến đã thực hiện đầy đủ nghĩa vụ của mình nên có cơ sở để yêu cầu cơ quan Nhà nước công nhận quyền sử dụng các thửa đất đã trúng đấu giá của ông. Khi đó, nếu cơ quan nhà nước muốn cho tổ chức, cá nhân khác sử dụng đất thì phải thực hiện theo quy trình, thủ tục thu hồi đất và bồi thường, hỗ trợ do thu hồi đất theo quy định pháp luật chứ không thể ban hành Quyết định hủy kết quả đấu giá.

Thứ ba, tại nội dung trong Bản xác nhận số 01 nêu rõ: “Thời gian khai thác: 36 tháng kể từ ngày ký Bản xác nhận này” trong khi đó thời hạn sử dụng đất trúng đấu giá của ông Tuyến đối với 02 thửa đất tại Khu 1, Khu 2, bãi Tân Bồi, xã Hồng Hà là 05 năm kể từ ngày UBND huyện ký ban hành Quyết định 3255 và Quyết định 3254.

Ngoài ra, trách nhiệm tại Bản xác nhận số 01 là “trường hợp trong phạm vi khai thác có phần diện tích đất của hộ gia đình, cá nhân: thực hiện thoả thuận việc sử dụng đất tạm thời trong thời gian khai thác”.

Như vậy tại Bản xác nhận này có quy định phương thức xử lý khi trong phạm vi khai thác có phần diện tích đất của hộ gia đình, cá nhân là thỏa thuận để sử dụng tạm thời trong thời gian khai thác.

Việc các cơ quan Nhà nước không thực hiện theo nội dung Bản xác nhận này mà ban hành Quyết định hủy kết quả đấu giá của ông Tuyến có cơ sở để xác định vừa không phù hợp pháp luật như nêu trên vừa không đúng theo nội dung chỉ đạo trong Bản xác nhận của UBND thành phố Hà Nội.

Như vậy

Từ các nội dung nêu trên thì có thể xác định có các cơ sở để xác định UBND huyện Đan Phượng ban hành Quyết định số 6162/QĐ-UBND và Quyết định số 6163/QĐ-UBND về việc Huỷ Quyết định số 3254 và Quyết định số 3255 trúng đấu giá là không phù hợp pháp luật.

Về phương án

Hiện nay, ông Tuyến đang thực hiện vệc khiếu nại Quyết định số 6162/QĐ UBND và Quyết định số 6163/QĐ-UBND.

Căn cứ theo Điều 7 Luật Khiếu nại 2011 quy định về trình tự khiếu nại thì:

Khi có căn cứ cho rằng quyết định hành chính là trái pháp luật, xâm phạm trực tiếp đến quyền, lợi ích hợp pháp của mình thì ông Tuyến khiếu nại lần đầu đến người đã ra quyết định hành chính hoặc cơ quan có người có hành vi hành chính hoặc khởi kiện vụ án hành chính tại Tòa án theo quy định của Luật tố tụng hành chính.

Tức là, đơn khiếu nại lần đầu của ông Tuyến cần gửi đến Chủ tịch UBND huyện Đan Phượng nơi đã ban hành Quyết định 6162 và Quyết định 6163 trong vòng 90 ngày kể từ khi nhận được hoặc biết được 02 Quyết định hành chính này.

Trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày nhận được khiếu nại, Chủ tịch UBND huyện Đan Phượng là người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại lần đầu phải thụ lý giải quyết; thông báo bằng văn bản cho người khiếu nại, cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền chuyển khiếu nại đến và cơ quan thanh tra nhà nước cùng cấp biết, trường hợp không thụ lý giải quyết thì phải nêu rõ lý do (Điều 27 Luật Khiếu nại 2011).

Theo quy định của pháp luật thì thời hạn giải quyết khiếu nại lần đầu là không quá 30 ngày, kể từ ngày thụ lý; đối với vụ việc phức tạp thì thời hạn giải quyết có thể kéo dài hơn nhưng không quá 45 ngày, kể từ ngày thụ lý (Điều 28 Luật Khiếu nại 2011).

Căn cứ Điều 33 Luật Khiếu nại 2011, trường hợp ông Tuyến không đồng ý với quyết định giải quyết lần đầu hoặc quá thời hạn quy định mà khiếu nại không được giải quyết thì trong thời hạn 30 ngày có quyền khiếu nại lần hai đến Thủ trưởng cấp trên trực tiếp của người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại lần đầu là Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội hoặc khởi kiện vụ án hành chính tại Tòa án theo quy định của Luật Tố tụng hành chính.

Trường hợp khiếu nại lần hai thì người khiếu nại phải gửi đơn kèm theo quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu, các tài liệu có liên quan cho người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại lần hai…

Trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày nhận được đơn khiếu nại thuộc thẩm quyền giải quyết của mình, Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội là người giải quyết khiếu nại lần hai phải thụ lý giải quyết và thông báo bằng văn bản cho người khiếu nại, cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền đã chuyển khiếu nại đến và cơ quan thanh tra nhà nước cùng cấp biết; trường hợp không thụ lý giải quyết thì phải nêu rõ lý do (theo khoản 1 Điều 36 Luật Khiếu nại 2011).

Thời hạn giải quyết khiếu nại lần hai không quá 45 ngày, kể từ ngày thụ lý; đối với vụ việc phức tạp thì thời hạn giải quyết khiếu nại có thể kéo dài hơn nhưng không quá 60 ngày, kể từ ngày thụ lý (theo Điều 37 Luật Khiếu nại 2011).

Trường hợp ông Tuyến không đồng ý với quyết định giải quyết khiếu nại lần hai hoặc hết thời hạn quy định mà khiếu nại không được giải quyết thì có quyền khởi kiện vụ án hành chính tại Tòa án theo quy định của Luật Tố tụng hành chính…

Góc nhìn Pháp lý sẽ tiếp tục thông tin...