Theo Worldjournal, có tới 80% vụ cháy liên quan đồ điện gia dụng bắt nguồn từ phích cắm, dây điện và ổ cắm. Thống kê của Tổ chức Hạ tầng Kỹ thuật Đánh giá Sản phẩm Nhật Bản (NITE) cho thấy, giai đoạn 2019–2024, Nhật Bản ghi nhận 219 vụ tai nạn liên quan nhóm thiết bị này, trong đó 182 vụ dẫn tới cháy.
Các chuyên gia NITE cho rằng, nguyên nhân thường đến từ hư hỏng hoặc sử dụng sai cách các thiết bị kết nối điện. Để phòng tránh, cần đặc biệt chú ý 5 cảnh báo sau:
1. Phích cắm biến dạng hoặc nóng bất thường – dừng ngay!
Bị giẫm, rút mạnh hoặc bẻ cong có thể khiến phích cắm tiếp xúc kém, sinh nhiệt và bốc cháy. Nếu thấy phích cắm nóng, có vết cháy xém, lúc có điện lúc không – tuyệt đối ngừng dùng và thay mới.
2. Bụi bẩn quanh phích cắm – mối nguy khó ngờ
Phích cắm không cắm khít dễ tạo khe hở, bụi và hơi ẩm tích tụ, gây chập điện. Khi vệ sinh, phải rút phích cắm, lau khô bằng khăn sạch, không xịt cồn hay dung dịch vào ổ cắm.
3. Dây điện bị bẻ gập, kéo giật
Tác động lực mạnh hoặc kẹp dưới đồ nặng lâu ngày dễ làm đứt lõi đồng bên trong, dẫn tới quá nhiệt. Khi rút điện, luôn cầm vào thân phích, tránh giật dây.
4. Phích cắm lỏng lẻo trong ổ
Cắm rút nhiều lần làm lỏng các tiếp điểm kim loại, gây tiếp xúc kém và nóng cục bộ. Nếu thấy phích dễ tuột hoặc lắc lư, cần thay ổ cắm hoặc gọi thợ kiểm tra.
5. Sử dụng dây nối quá công suất
Mỗi dây nối có giới hạn công suất. Việc cắm đồng thời nhiều thiết bị mạnh (máy sưởi, máy sấy tóc…) có thể khiến dây quá nhiệt, cháy lớp cách điện. Hãy kiểm tra thông số trước khi dùng.
Thói quen tưởng nhỏ nhưng lại là “mồi lửa” tiềm ẩn trong gia đình. Phát hiện bất thường ở phích, ổ hay dây điện – xử lý ngay, đừng để đến khi có mùi khét mới giật mình.
Checklist an toàn khi dùng đồ điện
Kiểm tra định kỳ phích cắm, dây điện, ổ cắm – thay mới nếu có vết cháy, biến dạng hoặc nóng bất thường.
Cắm khít phích vào ổ, tránh khe hở để bụi và hơi ẩm xâm nhập.
Không bẻ cong hoặc giẫm đè lên dây điện; khi rút, luôn cầm vào thân phích.
Không dùng quá công suất của dây nối hoặc ổ cắm kéo dài.
Vệ sinh khô quanh ổ cắm, tuyệt đối không xịt dung dịch trực tiếp.
Ngắt điện khi không sử dụng thiết bị trong thời gian dài hoặc khi đi vắng.
Lắp thiết bị chống rò rỉ điện và cầu dao tự ngắt (CB) để tăng an toàn.
