“Chất làm tỉnh táo” vô tình trở thành nguồn sống cho tế bào ung thư?
Chuyện tưởng như chỉ có trong phim: Thức uống giúp bạn tỉnh táo làm việc, học tập mỗi ngày lại đang có nguy cơ... nuôi dưỡng bệnh tật. Mới đây, các nhà khoa học từ Đại học Rochester (New York, Mỹ) đã cảnh báo rằng taurine, một axit amin phổ biến trong các loại nước tăng lực như Red Bull, Celsius, có thể trở thành nguồn năng lượng cho tế bào ung thư máu (bệnh bạch cầu).
Cụ thể, nghiên cứu được đăng trên tạp chí Nature đã chỉ ra rằng taurine đóng vai trò như “nhiên liệu” giúp tế bào ung thư máu phát triển nhanh hơn, đặc biệt là trong tủy xương, nơi các tế bào bạch cầu hình thành.
“Vì taurine là thành phần phổ biến trong nhiều sản phẩm tăng lực, việc sử dụng chúng cần được cân nhắc kỹ lưỡng, đặc biệt với những người đang điều trị bệnh bạch cầu”, nhóm tác giả khuyến cáo.
Taurine vốn được cơ thể sản sinh tự nhiên và vẫn được sử dụng trong y khoa để giúp bệnh nhân hóa trị giảm tác dụng phụ. Tuy nhiên, theo nhóm nghiên cứu, việc bổ sung taurine từ bên ngoài có thể phản tác dụng, nhất là trong trường hợp tế bào ung thư đang hiện diện.
Trong thử nghiệm, các nhà khoa học đã cấy ghép tế bào bạch cầu từ người vào chuột, đồng thời theo dõi gen SLC6A6, một gen có vai trò vận chuyển taurine trong cơ thể. Kết quả cho thấy: tế bào khỏe mạnh trong tủy xương tạo ra taurine, sau đó taurine được “chuyển phát nhanh” đến tế bào ung thư thông qua gen này.
Tại đây, taurine giúp tế bào ung thư đẩy mạnh quá trình phân giải glucose tạo năng lượng (glycolysis), làm chúng phân chia nhanh chóng và khiến bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.
Điều đáng nói là taurine cũng có thể được tạo ra từ các thực phẩm giàu đạm như thịt, cá,… nhưng nồng độ cao thường xuất hiện trong các loại nước tăng lực, vốn được nhiều người tiêu dùng như một thói quen hàng ngày mà không lường hết tác hại.
Tỉnh táo hay tiếp tay cho bệnh tật?
Hiện tại, nghiên cứu vẫn đang trong giai đoạn đầu, nhưng các nhà khoa học tin rằng việc ngăn chặn quá trình vận chuyển taurine đến tế bào ung thư có thể mở ra hướng điều trị mới cho các bệnh ung thư máu dạng nặng.
Đồng thời, họ cũng kêu gọi người dân, nhất là những người thường xuyên uống nước tăng lực, nên cẩn trọng. “Không ai nghĩ rằng một lon nước ngọt giúp tỉnh táo lại có thể tiếp năng lượng cho tế bào ung thư. Nhưng khoa học đang chỉ ra rằng đó là khả năng có thật”, một chuyên gia nhận định.
Cũng theo dữ liệu từ Cancer Australia, năm 2022 có tới 5.202 ca mắc bệnh bạch cầu mới được phát hiện và 2.121 người tử vong vì căn bệnh này. Hiện tại, hơn 135.000 người tại Úc đang sống chung với ung thư máu hoặc các rối loạn máu liên quan.
Trên thực tế, taurine không phải chất “xấu” nếu được kiểm soát đúng mức. Nó vẫn có mặt trong nhiều thực phẩm tự nhiên như hải sản, thịt, và có vai trò hỗ trợ tiêu hóa, cân bằng điện giải và hoạt động của hệ thần kinh trung ương.
Tuy nhiên, khi bị lạm dụng trong các sản phẩm tăng lực, đặc biệt là với liều cao, taurine lại có thể trở thành con dao hai lưỡi.
“Không có gì là xấu tuyệt đối, nhưng mọi thứ nạp vào cơ thể cần được hiểu đúng. Trước khi uống một lon nước ‘giúp tỉnh táo’, hãy cân nhắc xem liệu bạn có thực sự cần không”, một chuyên gia dinh dưỡng chia sẻ.
