Theo báo Dân trí, những ngày gần đây, mạng xã hội lan truyền hình ảnh một thanh niên có ngoại hình nữ giới đi khám nghĩa vụ quân sự, thu hút sự chú ý của cộng đồng mạng.
Hình ảnh anh H. khám nghĩa vụ quân sự lan truyền trên mạng xã hội mấy ngày qua (Ảnh: Dân trí).
Theo thông tin chia sẻ, người này được cho là có giới tính nam nhưng đã chuyển giới sang nữ. Trong hình ảnh được đăng tải, thanh niên mặc trang phục nữ, xuất hiện tại khu vực khám tuyển cùng nhiều công dân khác.
Một số bài viết trên mạng xã hội cho biết, người trong ảnh quê ở xã Kiến Minh, thành phố Hải Phòng.
Trao đổi với Báo Người Lao Động, ông Bùi Trường Thành, Chỉ huy trưởng Ban Chỉ huy quân sự xã Kiến Minh (TP Hải Phòng), xác nhận ngày 26-10, tại buổi sơ tuyển khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự công dân nhập ngũ năm 2026, anh N.N.H. (SN 2003), người vừa được cho là chuyển đổi giới tỉnh có đi khám sức khỏe tại địa phương.
Anh N.N.H. đi khám sức khỏe sơ tuyển nghĩa vụ quân sự công dân nhập ngũ năm 2026. Ảnh: NLĐ
Theo ông Bùi Trung Thành, cùng được gọi đi khám sức khỏe với anh N.N.H còn có người em sinh đôi cũng là giới tính nam.
Kết quả khám sức khỏe sơ tuyển cho thấy, anh N.N.H., sở hữu chiều cao 1m74, cân nặng 57kg...
"Buổi sơ tuyển khám sức khỏe không khám tổng quan, chỉ khám về sức khoẻ, mắt, cân nặng, chiều cao, không khám nội khoa. Mặc dù trong khai sinh, anh N.N.H. giới tính nam nhưng với biểu hiện, hình dáng bên ngoài lại giống như con gái, chúng tôi sẽ xin ý khiến của Ban chỉ huy phòng thủ KV1 về trường hợp này" - ông Thành cho biết.
Lãnh đạo xã Kiếm Minh cho biết năm 2021, anh N.N.H. cùng em trai sinh đôi đã trúng tuyển vào 2 trường đại học và đến nay, cả 2 đã tốt nghiệp.
Theo danh sách của Ban Chỉ huy quân sự xã Đông Phương (cũ), 2 công dân trên đã di chuyển nghĩa vụ quân sự vào các trường đại học khóa học 2021-2025. Năm nay, hết khóa học đại học, cả 2 được địa phương đưa vào nguồn thực hiện nghĩa vụ quân sự năm 2026.
Vị Chỉ huy trưởng Ban Chỉ huy quân sự xã Kiến Minh thông tin thêm với trường hợp anh N.N.H., phường chỉ để danh sách dự bị quân sự ở địa phương.
Liên quan đến vấn đề này, Tiến sĩ, Luật sư Đặng Văn Cường, Trưởng Văn phòng Luật sư Chính Pháp (Đoàn Luật sư TP Hà Nội), cho rằng, đây là vấn đề pháp lý mới, chưa được quy định rõ ràng trong luật hiện hành, nên cơ quan chức năng sẽ gặp khó khi xử lý.
Theo luật sư Cường, Luật Nghĩa vụ quân sự hiện hành quy định chỉ công dân nam mới có trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ quân sự, còn với nữ giới là không bắt buộc. Cụ thể, Điều 12 Luật Nghĩa vụ quân sự năm 2015 nêu rõ: "Công dân nam đủ 17 tuổi trở lên phải đăng ký nghĩa vụ quân sự; công dân nữ chỉ thực hiện khi thuộc nhóm chuyên môn cần thiết cho quân đội theo quy định".
Bên cạnh đó, khoản 2 Điều 17 của Luật cũng quy định chi tiết về việc đăng ký nghĩa vụ quân sự khi thay đổi nơi cư trú, học tập hoặc làm việc. Tuy nhiên, trong toàn bộ hệ thống pháp luật hiện hành, chưa có quy định cụ thể nào điều chỉnh việc thực hiện nghĩa vụ quân sự đối với người chuyển giới.
Theo ông Cường, mặc dù quan điểm xã hội về giới tính đã trở nên cởi mở, nhiều người được phép can thiệp y tế để chuyển giới nhưng pháp luật Việt Nam hiện nay vẫn xác định giới tính hợp pháp dựa vào giấy khai sinh, căn cước công dân và các giấy tờ hộ tịch.
"Nếu một người đã chuyển giới về cơ thể nhưng chưa làm thủ tục thay đổi giới tính trong hộ tịch, thì giới tính pháp lý của họ vẫn được xác định theo giấy tờ tùy thân. Do đó, nếu giấy tờ vẫn ghi 'nam', người đó vẫn thuộc diện bắt buộc thực hiện nghĩa vụ quân sự", luật sư Cường cho biết trên báo Phụ nữ Việt Nam.
