Quy định về rút bảo hiểm xã hội 1 lần từ 1/7, biết ngay kẻo thiệt thòi

Quy định tại Điều 3 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, bảo hiểm xã hội (BHXH) là sự bù đắp một phần thu nhập của người lao động khi họ bị ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hết tuổi lao động hoặc chết.

Trên cơ sở này, trong một số trường hợp, những người tham gia BHXH khi có yêu cầu sẽ được giải quyết bảo hiểm xã hội 1 lần.

Theo báo Dân trí, ông Trần Dũng Hà, Phó giám đốc BHXH khu vực XXVII cho biết, người lao động đã tham gia BHXH trước ngày 1/7 thì áp dụng các điều kiện hưởng BHXH một lần như Luật BHXH năm 2014, tức là không có gì thay đổi.

Người lao động tham gia BHXH trước ngày 1/7 rồi nghỉ làm, sau ngày 1/7 mới tham gia lại mà trên sổ BHXH vẫn còn ghi nhận quá trình tham gia trước ngày 1/7 thì vẫn tính là tham gia trước ngày 1/7.

Quy định hạn chế rút BHXH một lần theo Luật BHXH năm 2024 chỉ áp dụng đối với người lao động bắt đầu đi làm, lần đầu tiên tham gia BHXH từ ngày 1/7. Trong trường hợp này, người lao động vẫn được hưởng BHXH một lần khi có yêu cầu nếu đạt đủ điều kiện quy định.

Tuy người lao động vẫn được rút BHXH một lần bình thường nhưng ông Trần Dũng Hà khuyên mọi người nên duy trì tham gia BHXH để đảm bảo an ninh tài chính cho bản thân và gia đình.

Theo ông Hà, BHXH là sự bảo đảm thay thế, bù đắp một phần thu nhập của người tham gia nếu chẳng may họ bị giảm hoặc đột xuất bị mất thu nhập do ốm đau, thai sản, bị tai nạn lao động, mắc bệnh nghề nghiệp, nghỉ hưu...

Nếu khi gặp khó khăn, người lao động lựa chọn rút BHXH một lần thì có thể không được hưởng chế độ hưu trí, mất trọn 4 khoản tài chính lớn đảm bảo cuộc sống an nhàn khi về già.

Thứ nhất là lương hưu. Người lao động có thể được hưởng mức lương cao nhất là bằng 75% mức bình quân tiền lương/thu nhập đóng BHXH. Đây là khoản tài chính đảm bảo cho cuộc sống về hưu của người lao động khi họ đến tuổi nghỉ hưu, sức khỏe không còn tốt để làm việc kiếm tiền. Theo thống kê của Bộ Y tế, tuổi thọ bình quân của người Việt năm 2021 là 73,6 tuổi và đang còn tăng cao nên thời gian hưởng lương hưu trung bình của mỗi người đều trên 11 năm.

Thứ hai là người lao động không có bảo hiểm y tế (BHYT) ưu đãi cao. Chi phí y tế chiếm tỷ lệ lớn trong đời sống người cao tuổi. Người hưởng lương hưu đi khám chữa bệnh BHYT đúng tuyến với loại thẻ này sẽ được quỹ BHYT thanh toán đến 95% chi phí khám chữa bệnh, người bệnh chỉ phải đồng chi trả 5%.

Thứ ba là khi qua đời, người thân không được hưởng trợ cấp tuất. Đây là khoản tiền có thể giúp thân nhân (cha mẹ già, con nhỏ, vợ/chồng) đỡ gánh nặng tài chính nếu chẳng may người lao động qua đời.

Thứ tư, người thân không có trợ cấp mai táng. Hiện mức trợ cấp này được tính bằng 10 tháng lương cơ sở (23,4 triệu đồng). Đây là khoản tiền hỗ trợ cho thân nhân người qua đời để giúp họ trang trải chi phí mai táng.

Trước đó, theo Luật Việt Nam, Cách tính bảo hiểm xã hội 1 lần như sau:

* Người lao động đóng BHXH bắt buộc

Khoản 2 Điều 8 Nghị định 115/2015/NĐ-CP quy định cách tính bảo hiểm xã hội 1 lần dựa trên số năm đã đóng BHXH, cứ mỗi năm được tính bằng:

- 1,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho những năm đóng trước năm 2014;

- 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho những năm đóng từ năm 2014 trở đi.

Cụ thể, theo Điều 19 Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH, số tiền bảo hiểm xã hội 1 lần được xác định theo công thức:

Trong đó:

- Thời gian đóng BHXH có tháng lẻ thì từ 01 - 06 tháng được tính là ½ năm, từ 07 - 11 tháng được tính là 01 năm.

Trường hợp tính đến trước 01/01/2014 nếu thời gian đóng BHXH có tháng lẻ thì những tháng lẻ đó được chuyển sang giai đoạn đóng BHXH từ 01/01/2014 trở đi.

- Mbqtl là mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.

Theo Điều 2 Thông tư 01/2025/TT-BLĐTBXH, mức điều chỉnh tiền lương tháng đóng BHXH của người lao động áp dụng từ 01/01/2025 đến hết 31/12/2025 như sau:

Lưu ý: Mức hưởng BHXH một lần của người lao động có thời gian đóng BHXH chưa đủ 01 năm được tính bằng 22% các mức tiền lương tháng đã đóng BHXH. Mức tối đa bằng 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.