97% gói thầu đã trúng được tổ chức tại Thanh Hóa
Được biết, Tổng CTCP Miền Trung (công ty Miền Trung – PV) được thành lập vào năm 2006 với mã số thuế 2800976203, trụ sở đặt tại số 137 đường Lý Nam Đế, phường Đông Hương, TP.Thanh Hóa, tỉnh Thanh Hóa.
Doanh nghiệp hoạt động chính trong lĩnh vực xây dựng công trình kỹ thuật dân dụng. Người đại diện pháp luật là ông Nguyễn Hữu Vinh – Tổng Giám đốc công ty.
Theo dữ liệu từ hệ thống mạng đấu thầu Quốc gia, tính đến ngày 14/05/2024, công ty Miền Trung đã tham gia 50 gói thầu, trong đó trúng 44 gói với tổng giá trị 5.213 tỷ đồng. Tỉ lệ trung bình giá trúng thầu so với giá dự toán đạt 98,49%, tức tỉ lệ tiết kiệm trung bình chỉ 1,51%.
Trong số 44 gói thầu mà doanh nghiệp này đã trúng, có tới 43 gói được tổ chức ở tỉnh Thanh Hóa do các đơn vị như Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng (QLDA ĐTXD) TP.Thanh Hóa, Ban QLDA ĐTXD huyện Ngọc Lặc, bệnh viện Mắt Thanh Hóa, UBND các huyện Hà Trung, Triệu Sơn… làm chủ đầu tư. Có thể nói, công ty Miền Trung là một nhà thầu quen mặt trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa.
Trúng thầu 1.100 tỷ đồng, tiết kiệm 0,17%
Tìm hiểu ngẫu nhiên 10 gói thầu có giá trị lớn mà doanh nghiệp đã trúng tại Thanh Hóa trong vai trò độc lập với tổng giá trị 1.100 tỷ đồng, chỉ tiết kiệm 2,2 tỷ đồng, đạt tỉ lệ 0,17%. Đáng chú ý, tất cả các gói thầu này đều chỉ có duy nhất công ty Miền Trung tham dự rồi trúng thầu.
Có thể kể đến gói thầu thi công xây dựng số 06 năm 2021 tại UBND huyện Triệu Sơn, chỉ có công ty Miền Trung tham gia và trúng thầu với giá 94,8 tỷ đồng, tiết kiệm 95,4 triệu đồng, tương đương tỉ lệ 0,1%.
Tương tự, gói thầu số 10: Thi công xây dựng (bao gồm cả bảo hiểm) năm 2022 do Ban QLDA ĐTXD huyện Yên Định làm chủ đầu tư có giá trúng thầu 178,5 tỷ đồng, tiết kiệm 467,6 triệu đồng, đạt tỉ lệ 0,26%.
Sang năm 2023, tại Ban QLDA ĐTXD huyện Ngọc Lặc, doanh nghiệp này cũng một mình dự thầu và trúng gói thi công xây dựng số 06 với giá 115,2 tỷ đồng, đạt tỉ lệ tiết kiệm 0,2%, tương ứng 232,3 triệu đồng.
Tình trạng này cũng xuất hiện tại các gói thầu khác như: thi công xây dựng số 04 năm 2021 tại UBND huyện Nga Sơn có giá trị 102,6 tỷ đồng, tiết kiệm 60,5 triệu đồng (đạt tỉ lệ 0,06%); gói thi công xây dựng số 6 năm 2022 tại Ban QLDA ĐTXD các công trình dân dụng và công nghiệp Thanh Hóa có giá 99,3 tỷ đồng, tiết kiệm 119,8 triệu đồng (0,12%); gói thi công xây dựng số 07 năm 2023 tại Ban QLDA ĐTXD huyện Như Xuân có giá 66,7 tỷ đồng, tiết kiệm hơn 140 triệu đồng (0,21%)…
Gần đây, theo Quyết định số 194/QĐ-BDA ngày 24/04/2024, ông Ngô Đức Nam, Giám đốc Ban QLDA ĐTXD thành phố Thanh Hóa đã phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu cho Gói thầu số 09: Thi công xây dựng và mua sắm lắp đặt thiết bị công trình và bảo hiểm công trình (không bao gồm thiết bị giảng dạy, học tập, hành chính). Công ty Miền Trung trúng thầu với giá 195,07 tỷ đồng. So với giá dự toán 196,08 tỷ đồng, số tiền tiết kiệm cho ngân sách thành phố chỉ hơn 1 tỷ đồng, tương ứng tỉ lệ 0,51%.
Thậm chí, một số gói thầu có sự tham gia của công ty Miền Trung trong vai trò nhà thầu liên danh cũng có thực trạng tương tự. Ví dụ như ở gói thi công xây dựng số 5 năm 2023 tại Ban QLDA ĐTXD huyện Thiệu Hóa, chỉ có liên danh công ty Miền Trung – CTCP Thiết bị vật tư y tế Thanh Hóa tham dự và trúng với giá 161 tỷ đồng, tiết kiệm 165,7 triệu đồng, tương ứng tỉ lệ 0,1%.
Hay như gói thầu xây dựng số 12 tại UBND thị xã Nghi Sơn, duy nhất liên danh công ty Miền Trung – Hoàng Tuấn (công ty TNHH Hoàng Tuấn) – Huy Hoàn (CTCP Đầu tư xây dựng và Thương mại Huy Hoàn) tham gia và trúng với giá 551,1 tỷ đồng, tiết kiệm 649 triệu đồng, đạt tỉ lệ 0,12%.
Cần phải nói rằng, trong công tác đấu thầu, tỉ lệ tiết kiệm được coi là một trong những thước đo để đánh giá hiệu quả kinh tế, hiệu quả chi tiêu của mỗi địa phương, đơn vị. Dù không có quy định cụ thể về mức tiết kiệm bao nhiêu là đúng và đủ, nhưng thực tế, tỉ lệ càng cao thì càng có lợi cho ngân sách đầu tư công, hạn chế lãng phí, thất thoát.
Trao đổi về những gói thầu tiết kiệm thấp mà công ty Miền Trung đã trúng, luật sư Mai Quốc Việt (đoàn Luật sư thành phố Đà Nẵng) cho rằng, theo luật Đấu thầu và các văn bản có liên quan, không có quy định nào bắt buộc tỉ lệ tiết kiệm phải nằm trong một hạn mức nhất định, thậm chí tỉ lệ tiết kiệm bằng 0 thì cũng không vi phạm bởi pháp luật không điều chỉnh. Vì vậy, theo nguyên tắc xác định giá thì đương nhiên nhà thầu nào đưa ra mức thấp nhất trong số các nhà thầu đủ điều kiện sẽ được lựa chọn.
“Tuy nhiên, hiện tượng quá nhiều gói thầu tiết kiệm thấp, nhà thầu “quen mặt” với bên mời thầu sẽ tồn tại dấu hiệu bất cập, đặc biệt là trong quá trình mời thầu và lựa chọn nhà thầu. Ngoài ra, tình trạng này còn ảnh hưởng không nhỏ cho ngân sách” – luật sư Việt nhận định.
Dùng hợp đồng thi công làm tài sản bảo đảm
Trong một diễn biến liên quan, công ty Miền Trung đã nhiều lần vay vốn ngân hàng, dùng các khoản phải thu, hàng hóa luân chuyển trong quá trình sản xuất kinh doanh và quyền tài sản phát sinh từ các hợp đồng thi công để làm tài sản bảo đảm.
Ví dụ như hợp đồng số 4714493/HĐTC- KPT/TTCNTT ngày 17/09/2019 tại ngân hàng Vietcombank chi nhánh Thanh Hóa, công ty Miền Trung đã dùng quyền thu các khoản từ hợp đồng thi công xây dựng giữa doanh nghiệp và Ban QLDA ĐTXD các công trình dân dụng và công nghiệp Thanh Hóa, liên quan đến gói thầu thi công xây dựng số 05 năm 2019 (thuộc dự án Trung tâm Công nghệ thông tin tỉnh Thanh Hóa).
Cũng tại Vietcombank chi nhánh Thanh Hóa, ngày 25/05/2021, công ty Miền Trung vay vốn theo hợp đồng số 01.4714493/TC-QTS. Tài sản bảo đảm là quyền tài sản thuộc sở hữu của doanh nghiệp phát sinh từ hợp đồng thi công xây dựng công trình về việc thực hiện gói thầu thi công xây dựng số 06 năm 2021 tại UBND huyện Triệu Sơn (đã nêu trên) và các hợp đồng đầu ra khác được ký trước, trong và sau ngày ký hợp đồng thế chấp này.
Tương tự, theo hợp đồng số 01/2021/1233465/HĐBĐ tại BIDV chi nhánh Thanh Hóa ngày 30/09/2021, tài sản bảo đảm là toàn bộ số dư tài khoản của các công trình mà BIDV đang tài trợ vốn cho công ty Miền Trung; toàn bộ các khoản phải thu luân chuyển trong quá trình sản xuất kinh doanh của công ty Miền Trung do BIDV tài trợ vốn, cùng với tiền bồi thường mà doanh nghiệp có nghĩa vụ phải trả (nếu có).
