Theo Đời sống và Pháp luật, các quy định hiện hành, thuế TNCN hàng tháng sẽ được tính toán dựa trên các khoản giảm trừ như bảo hiểm, giảm trừ bản thân và giảm trừ gia cảnh cho những người phụ thuộc.
Mới đây, Bộ Tài chính đã gửi Bộ Tư pháp dự thảo Nghị quyết về điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh của thuế thu nhập cá nhân để thẩm định, trong đó, mức giảm trừ bản thân cho người chịu thuế TNCN sẽ nâng lên 15,5 triệu đồng mỗi tháng, trong khi mỗi người phụ thuộc được giảm trừ 6,2 triệu đồng.
Chỉ riêng chủ trương và chính sách nâng mức thu nhập chịu thuế và mức giảm trừ gia cảnh đã là yếu tố có lợi cho hàng triệu người lao động. Tất nhiên, con số cuối cùng trước khi áp dụng chính thức đang được các cơ quan chức năng xem xét kỹ lưỡng.
Tạm tính với mức đề xuất hiện tại từ Bộ Tài chính, thì một câu hỏi đặt ra là thu nhập đến bao nhiêu thì chưa cần đóng thuế, với trường hợp không có người phụ thuộc, và trường hợp có từ 1 người phụ thuộc trở lên?
Sau đây là một vài ví dụ ước tính cơ bản, chỉ dựa trên 3 yếu tố gồm: giảm trừ cho bản thân, giảm trừ bảo hiểm xã hội, giảm trừ cho người phụ thuộc (nếu có).
1. Chẳng hạn, với mức thu nhập 15 triệu đồng/tháng với các trường hợp có và không có người phụ thuộc: Việc tính toán sẽ như sau:
Bảo hiểm bắt buộc = 10,5% × 15 = 1,575 triệu đồng. Giảm trừ bản thân = 15,5 triệu đồng. Tổng giảm trừ = 1,575 + 15,5 = 17,075 triệu đồng. Thu nhập tính thuế = 15 – 17,075 = âm → tính bằng 0 ➡ Thuế TNCN phải nộp = 0 đồng.
Có 1 người phụ thuộc hoặc nhiều hơn: tổng giảm trừ còn cao hơn, chắc chắn vượt thu nhập.➡ Thuế TNCN phải nộp = 0 đồng.
2. Một ví dụ khác, trường hợp cá nhân có thu nhập 20 triệu đồng mỗi tháng và trong các trường hợp có và không có người phụ thuộc, sẽ tạm tính như sau:
Nếu không có người phụ thuộc thì Bảo hiểm = 10,5% × 20 = 2,1 triệu đồng. Giảm trừ bản thân = 15,5 triệu đồng. Tổng giảm trừ = 17,6 triệu đồng. Thu nhập tính thuế = 20 – 17,6 = 2,4 triệu đồng. Tính thuế: 2,4 × 5% = 120.000 đồng ➡ Thuế TNCN phải nộp = 120.000 đồng.
Nếu có 1 người phụ thuộc: Giảm trừ thêm = 6,2 triệu đồng. Tổng giảm trừ = 23,8 triệu đồng.
Thu nhập tính thuế = 20 – 23,8 = âm → bằng 0 ➡ Thuế TNCN phải nộp = 0 đồng.
Có 2 người phụ thuộc trở lên: tổng giảm trừ cao hơn, cũng bằng 0.
Tuy nhiên, ở trên mới là dự thảo của Bộ Tài chính và chỉ tạm tính dựa trên 3 chỉ số như đã nêu. Để đảm bảo chính xác, người lao động nên theo dõi thường xuyên các quy định và cách tính thuế mới nhất để thực hiện đúng pháp luật quy định.
Theo báo Dân trí, 10 loại thu nhập phải nộp thuế bao gồm:
Theo Điều 3 Luật Thuế thu nhập cá nhân, thu nhập chịu thuế thu nhập cá nhân gồm:
- Thu nhập từ kinh doanh
- Thu nhập từ tiền lương, tiền công
- Thu nhập từ đầu tư vốn
- Thu nhập từ chuyển nhượng vốn
- Thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản
- Thu nhập từ trúng thưởng
- Thu nhập từ bản quyền
- Thu nhập từ nhượng quyền thương mại
- Thu nhập từ nhận thừa kế là chứng khoán, phần vốn trong các tổ chức kinh tế, cơ sở kinh doanh, bất động sản và tài sản khác phải đăng ký sở hữu hoặc đăng ký sử dụng.
- Thu nhập từ nhận quà tặng là chứng khoán, phần vốn trong các tổ chức kinh tế, cơ sở kinh doanh, bất động sản và tài sản khác phải đăng ký sở hữu hoặc đăng ký sử dụng.
Cũng theo báo Dân trí, thuế thu nhập cá nhân của cá nhân làm công ăn lương được tính dựa trên thu nhập tính thuế và thuế suất lũy tiến từng phần.
Theo quy định hiện hành, có 2 loại thu nhập từ tiền lương, tiền công phải đóng thuế, gồm: thu nhập vãng lai (lao động ký hợp đồng dưới 2 tháng và các hợp đồng thời vụ, các khoản hoa hồng, chiết khấu…); thu nhập thường xuyên (lương, thưởng, các khoản phụ cấp… với lao động ký hợp đồng từ 2 tháng trở lên).
Với khoản thu nhập vãng lai, nếu khoản thu trên 2 triệu đồng hoặc tổng các lần chi trả trong tháng lớn hơn 2 triệu đồng, tiền thuế là mức khấu trừ 10%. Còn với các khoản thu nhập dưới 2 triệu đồng thì không phải khấu trừ.
Với khoản thu nhập thường xuyên, cá nhân không có người phụ thuộc thì phải nộp thuế thu nhập khi có tổng thu nhập từ tiền lương, tiền công trên 11 triệu đồng/tháng (thu nhập này đã trừ các khoản đóng bảo hiểm bắt buộc theo quy định, tiền trợ cấp và các khoản đóng góp khác như từ thiện, nhân đạo…).
Mức giảm trừ gia cảnh cho người nộp thuế thu nhập cá nhân là 11 triệu đồng. Ngoài ra, nếu có người phụ thuộc, mức giảm trừ đối với mỗi người phụ thuộc là 4,4 triệu đồng/tháng.
Biểu thuế lũy tiến từng phần với người làm công ăn lương gồm 7 bậc, với các mức thuế suất từ 5% đến 35%.
Thuế suất lũy tiến từng phần được xác định như sau:
| Bậc thuế | Phần thu nhập tính thuế/năm (triệu đồng) | Phần thu nhập tính thuế/tháng (triệu đồng) | Thuế suất (%) |
| 1 | Đến 60 | Đến 5 | 5 |
| 2 | Trên 60 đến 120 | Trên 5 đến 10 | 10 |
| 3 | Trên 120 đến 216 | Trên 10 đến 18 | 15 |
| 4 | Trên 216 đến 384 | Trên 18 đến 32 | 20 |
| 5 | Trên 384 đến 624 | Trên 32 đến 52 | 25 |
| 6 | Trên 624 đến 960 | Trên 52 đến 80 | 30 |
| 7 | Trên 960 | Trên 80 | 35 |
Như vậy, tiền thuế thu nhập cá nhân phải nộp đối với người làm công ăn lương là tổng số thuế tính theo từng bậc.
Số thuế tính theo từng bậc thu nhập = Thu nhập tính thuế của bậc thu nhập x Thuế suất tương ứng của bậc thu nhập đó
