Từ ngày 1/7/2025, nhiều tài khoản mạng xã hội đồng loạt chia sẻ ảnh chụp màn hình CCCD trên ứng dụng VNeID để "bắt trend" địa chỉ mới, khiến trào lưu này nhanh chóng phủ sóng Facebook, TikTok, Zalo. Nhiều người thậm chí còn đăng tải hình ảnh không che thông tin định danh như số CCCD, mã QR, ngày sinh, địa chỉ thường trú…
Theo các chuyên gia an ninh mạng, việc công khai hình ảnh CCCD không được che chắn kỹ sẽ khiến người dùng trở thành “miếng mồi” béo bở cho tội phạm công nghệ cao. Các đối tượng có thể dùng công nghệ nhận diện hình ảnh và trí tuệ nhân tạo (AI) để trích xuất thông tin cá nhân, từ đó lập hồ sơ giả phục vụ mục đích lừa đảo tài chính, đăng ký tài khoản ngân hàng, vay tiền trực tuyến, làm giấy tờ giả mạo hoặc đăng ký công ty ma.
Thực tế, nhiều vụ giả mạo danh tính, chiếm đoạt tài sản thời gian qua bắt nguồn từ chính hành vi bất cẩn của người dùng khi tự ý chia sẻ giấy tờ tùy thân lên mạng. Với xu hướng tích hợp mạnh mẽ của CCCD điện tử trong đời sống số, từ hành chính, y tế đến giáo dục, hậu quả của việc bị lộ thông tin là rất nghiêm trọng.
Thống kê của Bộ Công an cho thấy, riêng trong năm 2024 đã ghi nhận hơn 6.000 vụ lừa đảo mạo danh cá nhân, gây thiệt hại trên 12.000 tỷ đồng. Nhiều trường hợp xuất phát từ việc người dân bị lộ lọt thông tin qua mạng xã hội.
Không chỉ dừng lại ở nguy cơ mất tiền, việc lộ thông tin cá nhân còn dẫn đến các hành vi phạm pháp khác như đăng ký mã số thuế ảo, hợp thức hóa doanh nghiệp ma, tham gia vào các hoạt động bất hợp pháp mà nạn nhân không hề hay biết.
Trước làn sóng chia sẻ ảnh CCCD ngày càng phổ biến, các chuyên gia khuyến cáo người dân cần thận trọng tuyệt đối trong việc đăng tải hình ảnh giấy tờ tùy thân lên mạng xã hội. Trường hợp bắt buộc chia sẻ, cần che mờ hoặc làm mờ các thông tin nhạy cảm như số định danh cá nhân, địa chỉ, mã QR… Đồng thời, nên kiểm tra kỹ cài đặt quyền riêng tư trên tài khoản cá nhân và hạn chế tiếp xúc với những liên hệ lạ sau khi đăng bài.
Bộ Công an cũng đưa ra cảnh báo: người dân chỉ nên tải ứng dụng VNeID từ nguồn chính thức trên App Store hoặc Google Play, tránh cài đặt các ứng dụng giả mạo có thể đánh cắp thông tin. Khi sử dụng VNeID, cần đặt mật khẩu mạnh, thay đổi định kỳ, không chia sẻ tài khoản và bảo mật thiết bị di động chứa ứng dụng.
Trong trường hợp mất thiết bị có cài VNeID, người dùng cần lập tức yêu cầu khóa tạm thời tài khoản qua cổng thông tin Định danh điện tử Quốc gia hoặc liên hệ cơ quan công an để được hỗ trợ. Việc xuất trình CCCD điện tử cũng cần kiểm soát chặt chẽ, chỉ cung cấp khi thực sự cần thiết và cho đúng người có thẩm quyền.
Bảo vệ thông tin cá nhân là trách nhiệm của mỗi cá nhân trong thời đại số. Một hành động vô ý trên mạng có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng ngoài đời thực.
