Cho mượn công ty để "cứu" ngân hàng
Chiều 23/9, phiên tòa xét xử vụ án Trương Mỹ Lan và 33 đồng phạm (giai đoạn 2) xảy ra tại Công ty cổ phần Tập đoàn Vạn Thịnh Phát (Tập đoàn Vạn Thịnh Phát), Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB) và các đơn vị liên quan, tiếp tục phần xét hỏi.
Là bị cáo cuối cùng và cũng là bị cáo được xác định cầm đầu hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản thông qua phát hành trái phiếu, khi bị thẩm vấn, bị cáo Trương Mỹ Lan (cựu Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Vạn Thịnh Phát) khẳng định, bản thân không biết và không liên quan gì đến việc phát hành trái phiếu.
Cáo trạng xác định, trong khoảng thời gian từ năm 2018 đến năm 2020, Trương Mỹ Lan đề ra chủ trương và chỉ đạo các bị cáo tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát và Ngân hàng SCB sử dụng 4 công ty: An Đông, Sunny World, Quang Thuận và Setra để phát hành trái phiếu.
Thực hiện chủ trương của Lan, nhóm 4 công ty này đã phát hành 25 mã trái phiếu khống, với tổng khối lượng hơn 308 triệu trái phiếu để huy động vốn của 35.824 nhà đầu tư (nhà đầu tư thứ cấp), thu về tổng số tiền hàng chục ngàn tỷ đồng.
Số tiền thu được, Trương Mỹ Lan và đồng phạm sử dụng không đúng mục đích, dẫn đến mất khả năng chi trả.
Tính đến ngày 7/10/2022, Trương Mỹ Lan và đồng phạm đã chiếm đoạt số tiền hơn 30.081 tỷ đồng của 35.824 bị hại.
Bị cáo buộc là chủ mưu, tại tòa, bị cáo Trương Mỹ Lan cho rằng, mình không biết gì liên quan đến trái phiếu và cũng không biết các chủ trương liên quan đến phát hành trái phiếu tại SCB.
Bị cáo Lan cũng cho biết, mình rất sợ làm chứng khoán, nên không có nhu cầu liên quan đến việc niêm yết chứng khoán. Tập đoàn Vạn Thịnh Phát có tài chính vững chắc, không có nhu cầu lấy tiền, huy động tiền của dân thông qua chứng khoán hoặc trái phiếu.
"Tập đoàn Vạn Thịnh Phát kinh doanh trong lĩnh vực khác, không thích làm gì liên quan đến trái phiếu nên không liên quan", bị cáo Trương Mỹ Lan khẳng định.
Lý giải về việc có nhiều công ty trong hệ sinh thái của Tập đoàn Vạn Thịnh Phát liên quan trong việc phát hành trái phiếu khống, bị cáo Lan giải thích, trước đó Nguyễn Phương Hồng (cựu Phó Tổng Giám đốc SCB) có đề cập đến việc tìm công ty để phát hành trái phiếu, nhưng bị cáo không có nhu cầu nên không quan tâm.
Sau đó, theo bị cáo Lan, do diễn biến thay đổi nên Trương Mỹ Lan nghĩ nếu không cho mượn công ty để phát hành trái phiếu thì ngân hàng sẽ sụp đổ, nên bị cáo Lan mới cho mượn công ty. "Bị cáo chỉ cho mượn công ty chứ không liên quan gì đến trái phiếu", bị cáo Lan tái khẳng định.
"Vậy có chủ trương cho Võ Tấn Hoàng Văn (cựu Tổng Giám đốc SCB) làm trái phiếu không?", chủ tọa hỏi. Bị cáo Lan đáp, khi rảnh vào buổi trưa, bị cáo có mời Hồ Bửu Phương (cựu Chủ tịch HĐQT Công ty CP chứng khoán Tân Việt - TVSI, cựu Phó Tổng Giám đốc phụ trách tài chính Tập đoàn Vạn Thịnh Phát); Võ Tấn Hoàng Văn, Nguyễn Phương Hồng ăn trưa và có bàn đến việc niêm yết.
"Trong lúc ăn trưa bị cáo và những người ngồi cùng có bàn đến niêm yết chứng khoán, có cả chuyện mượn công ty để phát hành trái phiếu, nhưng chủ trương là của SCB", bị cáo Trương Mỹ Lan nói.
Cũng theo bị cáo Lan, liên quan đến việc cho mượn công ty, bị cáo cũng có nhiều thắc mắc như cho mượn công ty có sao không thì anh em nói không sao. "Tin tưởng anh em nên bị cáo cho mượn công ty để phát hành trái phiếu, còn chủ trương về phát hành trái phiếu không phải của bị cáo, không liên quan đến bị cáo", Trương Mỹ Lan khai.
Trương Mỹ Lan: "Bị cáo không sử dụng tiền trái phiếu"
"Trong việc phát hành trái phiếu thì vai trò của các bị cáo ở ngân hàng thế nào?", chủ tọa tiếp tục hỏi.
"Bị cáo chỉ cho mượn công ty để phát hành", bị cáo Lan trả lời và cho biết thêm rằng, khi cho mượn Công ty CP Tập đoàn đầu tư An Đông, bị cáo có dặn Ngô Thanh Nhã (cựu Tổng giám đốc Công ty Tập đoàn Đầu tư Vạn Thịnh Phát; Chủ tịch HĐQT Công ty CP Tập đoàn đầu tư An Đông) có gì hỗ trợ SCB, còn sau đó SCB làm gì thì bị cáo không biết.
Chưa đồng ý với lý giải của bị cáo Lan, chủ tọa truy: "Sau khi thu được tiền thông qua phát hành trái phiếu của Công ty An Đông, bị cáo đã sử dụng số tiền đó thế nào?". Bị cáo Lan nói bị cáo không sử dụng tiền trái phiếu, vì Vạn Thịnh Phát không có nhu cầu.
Ngoài ra, bị cáo Lan cũng cho biết, bản thân rất đau xót vì người nhà, thông gia cũng mua đến 5.000 tỷ đồng trái phiếu của An Đông, đến nay chưa có lợi gì.
Liên quan đến 28 bị cáo bị truy tố về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, bị cáo Trương Mỹ Lan mong HĐXX xem xét cho những người này, vì họ chỉ làm theo nhiệm vụ, không được hưởng lợi.