Dầu ô liu và vai trò của acid oleic
Theo nghiên cứu đăng trên tạp chí Cell Reports, chế độ ăn giàu acid oleic, loại chất béo đơn không bão hòa phổ biến trong dầu ô liu, có thể kích hoạt sự tăng sinh các tế bào mỡ tiền thân, từ đó làm gia tăng khối lượng mỡ trong cơ thể.
Tiến sĩ Michael Rudolph, phó giáo sư sinh hóa và sinh lý học tại Đại học Y Oklahoma, chia sẻ: “Chúng tôi muốn tìm hiểu liệu chính thành phần acid béo trong chế độ ăn, chứ không chỉ tổng lượng chất béo, có ảnh hưởng đến tình trạng béo phì hay không”.
Nhóm nghiên cứu đã cho chuột ăn các chế độ ăn giàu chất béo khác nhau: từ dầu dừa, dầu đậu phộng đến mỡ lợn và dầu đậu nành. Kết quả cho thấy, chỉ acid oleic, có nhiều trong dầu ô liu và thực phẩm chế biến sẵn, mới gây ra sự gia tăng mạnh về số lượng tế bào mỡ thông qua việc kích hoạt protein tăng trưởng AKT2 và ức chế protein điều hòa LXR.
Rudolph so sánh các tế bào mỡ như một đội quân: “Khi bạn cung cấp acid oleic, ban đầu nó làm tăng số lượng ‘binh lính tế bào mỡ’, mở rộng khả năng lưu trữ năng lượng dư thừa. Nhưng về lâu dài, nếu lượng năng lượng nạp vào vượt quá khả năng lưu trữ, béo phì sẽ xảy ra”.
Béo phì là yếu tố nguy cơ dẫn đến nhiều bệnh mạn tính nghiêm trọng như tiểu đường, tim mạch và rối loạn chuyển hóa.
Không nên “quy kết” hoàn toàn cho dầu ô liu
Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu nhấn mạnh rằng trong thực tế, con người không ăn từng loại chất béo riêng biệt mà kết hợp nhiều nguồn khác nhau trong bữa ăn hàng ngày.
Chế độ ăn chủ yếu dựa trên acid oleic, nhất là từ thực phẩm siêu chế biến, mới là vấn đề đáng lo ngại. “Thông điệp chính là hãy tiêu thụ chất béo điều độ và đa dạng từ nhiều nguồn khác nhau”, Rudolph khuyến nghị.
Một lượng acid oleic vừa phải được xem là có lợi cho sức khỏe. Nhưng nếu duy trì ở mức cao trong thời gian dài, đặc biệt với người có nguy cơ mắc bệnh tim mạch, điều này có thể gây tác dụng ngược.
Trước khi vội vứt bỏ chai dầu ô liu trong bếp, hãy nhớ rằng loại dầu này vẫn là một trong những chất béo tốt nhất hiện nay nếu được sử dụng hợp lý. Dầu ô liu chứa nhiều chất chống oxy hóa, hỗ trợ tim mạch, tăng cường trí nhớ và thậm chí làm giảm nguy cơ ung thư.
Một số nghiên cứu cũng chỉ ra rằng việc thay thế bơ bằng dầu ô liu có thể cải thiện huyết áp và giảm nguy cơ sa sút trí tuệ.
Tóm lại, dầu ô liu vẫn là “người hùng” trong gian bếp, nhưng như mọi siêu anh hùng khác, nếu không kiểm soát sức mạnh, họ có thể trở thành kẻ phản diện.
