Liên quan đến vụ việc Võ Thị Ngọc Ngân (thường gọi “Ngân 98”) vừa bị khỏi tố, điều tra về tội "sản xuất, buôn bán hàng giả là thực phẩm”, luật sư Hoàng Văn Hà - Công ty luật ARC Hà Nội đã có những phân tích cụ thể, chi tiết như sau:
Những tình tiết nổi bật
Ngày 12/10/2025, Cơ quan Cảnh sát điều tra – Phòng Cảnh sát Kinh tế, Công an TP.HCM đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can và thi hành lệnh bắt tạm giam đối với Võ Thị Ngọc Ngân (thường gọi “Ngân 98”) – người điều hành thương hiệu ZuBu Shop – để điều tra về tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thực phẩm theo Điều 193 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi 2017.
Theo kết quả điều tra ban đầu, dù không đứng tên pháp nhân doanh nghiệp, nhưng Ngân được xác định là người điều hành thực tế, chỉ đạo sản xuất, quảng cáo, phân phối và thu lợi bất chính từ các sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe (TPBVSK) giả, chủ yếu là các dòng sản phẩm Super Detox X3, X7, X1000 và “viên rau củ Collagen” – được quảng cáo là giúp giảm cân, làm đẹp, thanh lọc cơ thể.
Đáng chú ý, các mẫu sản phẩm bị giám định cho thấy chứa hai hoạt chất sibutramin và phenolphthalein – những chất bị cấm sử dụng trong thực phẩm và TPBVSK theo quy định của Bộ Y tế do nguy cơ gây rối loạn tim mạch, huyết áp và ung thư.
Hoạt động kinh doanh của thương hiệu ZuBu Shop được che giấu dưới hình thức “hàng tặng kèm”, “quà khuyến mãi” nhằm né tránh kiểm soát của cơ quan quản lý, nhưng thực tế lại bán trọn bộ sản phẩm cho người tiêu dùng qua mạng xã hội và hệ thống đại lý. Dòng tiền được chuyển qua nhiều tài khoản cá nhân nhằm che giấu doanh thu thực tế, với tổng số tiền lên đến hàng trăm tỷ đồng.
Theo Luật sư Hà, những hành vi của "Ngân 98" có thể cấu thành tội phạm và khung hình phạt theo Điều 193 Bộ luật Hình sự. Theo Điều 193 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi 2017), người nào sản xuất hoặc buôn bán hàng giả là thực phẩm, đồ uống, phụ gia thực phẩm có thể bị phạt tù từ 02 năm đến tù chung thân, tùy theo tính chất, mức độ và hậu quả. Cụ thể như sau:
Nếu thu lợi bất chính từ 100 triệu đồng trở lên hoặc gây thiệt hại cho sức khỏe, tính mạng người tiêu dùng, khung hình phạt có thể từ 07 năm đến 15 năm tù.
Nếu gây chết người, gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng hoặc thu lợi bất chính từ 1 tỷ đồng trở lên, người phạm tội có thể bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân.
Ngoài ra, còn có thể bị phạt tiền từ 100 triệu đến 1 tỷ đồng, tịch thu toàn bộ tang vật, phương tiện, cấm hành nghề hoặc quản lý doanh nghiệp từ 1 đến 5 năm.
Toàn bộ vụ việc từ góc nhìn pháp lý
Luật sư Hoàng Văn Hà phân tích chi tiết về toàn bộ vụ việc như sau:
Thứ nhất, về hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả: Các sản phẩm của ZuBu Shop được “gia công” tại một số cơ sở ở Hà Nội nhưng không có hồ sơ công bố hợp quy, không được cấp phép lưu hành, đồng thời gắn nhãn mác thương hiệu khác để tạo niềm tin cho khách hàng. Đây là hành vi giả mạo chất lượng, nguồn gốc hàng hóa, đủ yếu tố cấu thành “hàng giả” theo quy định tại Điều 3 Nghị định 98/2020/NĐ-CP và Điều 193 BLHS.
Thứ hai, về việc sử dụng chất cấm trong thực phẩm: Căn cứ Thông tư 24/2019/TT-BYT và Phụ lục II Nghị định 15/2018/NĐ-CP, hai hoạt chất sibutramin và phenolphthalein đều bị cấm tuyệt đối trong thực phẩm, TPBVSK. Việc cố ý sử dụng hai chất này là hành vi có chủ đích, thể hiện sự lợi dụng sức khỏe người tiêu dùng để trục lợi, đồng thời tạo hậu quả tiềm tàng nghiêm trọng cho sức khỏe cộng đồng.
Thứ ba, về hành vi quảng cáo sai sự thật: Theo Điều 43 Luật An toàn thực phẩm 2010 và Điều 8 Luật Quảng cáo 2012, hành vi quảng cáo thực phẩm có công dụng như thuốc, sai lệch công dụng, không có giấy xác nhận nội dung quảng cáo là vi phạm pháp luật. Việc Ngân 98 trực tiếp xuất hiện trong các clip quảng cáo, livestream, trả lời phỏng vấn… sẽ khiến hành vi bị xem là cố ý tổ chức quảng cáo trái phép, là tình tiết tăng nặng.
Thứ tư, về trách nhiệm hình sự của người điều hành thực tế: Mặc dù không đứng tên trên giấy phép kinh doanh, nhưng nếu có chứng cứ chứng minh Ngân là người chỉ đạo, quyết định tài chính, ký kết hợp đồng và hưởng lợi, thì vẫn bị truy cứu trách nhiệm hình sự với vai trò chủ mưu hoặc người thực hành chính, theo quy định tại Điều 17 và 58 BLHS.
"Căn cứ vào thông tin ban đầu – doanh thu hàng trăm tỷ đồng, sản phẩm chứa chất cấm, và hậu quả tiềm ẩn nghiêm trọng đối với sức khỏe cộng đồng – có cơ sở để nhận định vụ án này sẽ thuộc khung hình phạt cao nhất của Điều 193, có thể đến tù chung thân nếu xác định yếu tố “thu lợi bất chính đặc biệt lớn” và “gây nguy hiểm cho tính mạng, sức khỏe nhiều người”, đại diện Công ty luật ARC Hà Nội cho biết.
Ngoài ra, Luật sư Hà cũng cho rằng: Vụ việc của "Ngân 98" cho thấy cần siết chặt quản lý từ khâu gia công, cấp phép, quảng cáo đến lưu thông sản phẩm. Đây là “hồi chuông cảnh tỉnh” cho hàng loạt cá nhân, KOLs, người nổi tiếng đang sử dụng hình ảnh bản thân để quảng cáo sản phẩm chưa được cấp phép, thậm chí “lách luật” dưới danh nghĩa “hàng tặng kèm”.
"Vụ án của Ngân 98 là trường hợp điển hình trong xử lý tội phạm về hàng giả trong lĩnh vực thực phẩm chức năng, thể hiện sự kiên quyết của cơ quan điều tra trong việc xử lý hành vi xâm phạm sức khỏe cộng đồng, đồng thời đặt ra yêu cầu nâng cao đạo đức kinh doanh và trách nhiệm xã hội của người nổi tiếng." - luật sư Hoàng Văn Hà - Công ty luật ARC Hà Nội kết luận.
