Một phụ nữ 35 tuổi ở Tennessee cho biết cô bị bác sĩ từ chối thăm khám thai chỉ vì chưa kết hôn, theo một đạo luật mới của bang cho phép nhân viên y tế từ chối cung cấp dịch vụ nếu họ cho rằng điều đó đi ngược lại niềm tin tôn giáo hoặc đạo đức.
“Không thoải mái điều trị vì cô là mẹ đơn thân”
Tại một buổi họp cộng đồng đầu tháng này, người phụ nữ kể rằng cô đã chung sống với bạn đời suốt 15 năm nhưng chưa đăng ký kết hôn. Trong lần khám thai đầu tiên, bác sĩ nói rằng “không thoải mái điều trị vì cô là một bà mẹ chưa kết hôn và điều đó đi ngược lại giá trị Kitô giáo” của họ.
Do đó, cô phải sang bang Virginia để tiếp tục được chăm sóc trước sinh. “Tôi rất sợ mình sẽ chuyển dạ tại Tennessee, nơi mà bác sĩ có thể coi mạng sống đứa trẻ quan trọng hơn tôi. Tôi yêu và mong chờ đứa bé này, nhưng tôi cũng có một con gái 13 tuổi và không thể bỏ lại nó”, cô chia sẻ.
Trong video lan truyền trên mạng, người phụ nữ cho biết đã nộp đơn khiếu nại lên Sở Thương mại và Bảo hiểm Tennessee cũng như Hiệp hội Y khoa Mỹ. Trao đổi với TN Repro News, cô thừa nhận lo sợ bị trả đũa, đặc biệt trong bối cảnh bang áp dụng lệnh cấm phá thai gần như toàn diện.
Luật “bảo vệ lương tâm” gây nhiều tranh cãi
Đạo luật Medical Ethics Defense Act có hiệu lực từ tháng 4, quy định nhân viên y tế, cơ sở y tế và công ty bảo hiểm “không bị buộc phải tham gia hay chi trả cho bất kỳ dịch vụ nào trái với lương tâm”.
Theo các chuyên gia luật y tế, các “điều khoản lương tâm” vốn từng được một số bang áp dụng nhưng thường chỉ giới hạn trong dịch vụ phá thai. Tuy nhiên, luật mới tại Tennessee lại quá rộng, cho phép từ chối điều trị với gần như mọi dịch vụ, chỉ ngoại trừ một số trường hợp khẩn cấp được quy định trong luật liên bang EMTALA.
Giáo sư Valarie Blake, Trường Luật Đại học Tennessee Winston, nhận định: “Luật này cho phép bất kỳ nhân viên y tế nào từ chối điều trị dựa trên niềm tin đạo đức hoặc tôn giáo, mà hầu như không có giới hạn. Điều đó có thể dẫn tới việc từ chối chăm sóc vì tình trạng hôn nhân, cân nặng, thói quen ăn uống, hút thuốc hay tiêm chủng.”
Đạo luật được hậu thuẫn bởi Alliance Defending Freedom (ADF), một tổ chức pháp lý bảo thủ theo Kitô giáo. Họ cho rằng quy định mới bảo vệ nhân viên y tế khỏi việc “bị ép buộc tham gia các thủ tục nguy hiểm, đi ngược lại đức tin”.
Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cảnh báo nó sẽ đẩy hệ thống y tế vốn đã căng thẳng vào tình trạng khó khăn hơn. Từ sau phán quyết Dobbs năm 2022 lật ngược án lệ Roe v. Wade, nhiều thai phụ ở các bang cấm phá thai phải đi xa để được điều trị. Thêm vào đó, đạo luật y tế mới dưới thời cựu Tổng thống Donald Trump đã cắt giảm lớn ngân sách Medicaid, dự báo khiến hàng triệu người Mỹ mất bảo hiểm trong thập kỷ tới. Cùng lúc, hàng loạt bệnh viện nông thôn đóng cửa, khiến việc tiếp cận y tế càng trở nên khó khăn.
“Tennessee đã cấm phá thai, nhiều bệnh viện phải đóng cửa và bang này thuộc nhóm có tỷ lệ tử vong mẹ cao nhất nước Mỹ. Luật mới chỉ khiến việc tiếp cận y tế trở nên xa vời hơn”, ông Israel Cook, cố vấn pháp lý tại Trung tâm Quyền sinh sản, nhận định.
Theo giới chuyên gia, câu chuyện của người phụ nữ 35 tuổi là trường hợp đầu tiên được ghi nhận liên quan đến đạo luật này. Nhưng họ tin rằng đây mới chỉ là khởi đầu.
“Chúng ta sẽ sớm nghe thêm nhiều câu chuyện như vậy”, giáo sư Blake nói.
