Gan là cơ quan quan trọng hàng đầu của cơ thể, chịu trách nhiệm lọc độc tố, xử lý dinh dưỡng, chuyển hóa thuốc và sản sinh protein cần thiết. Tuy có khả năng tái tạo, gan lại rất dễ bị tổn thương nếu phải gánh chịu thói quen không lành mạnh trong thời gian dài.
Theo VTC News dẫn lời bác sĩ Nguyễn Đức Minh, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, có ba thói quen phổ biến nhưng ít người chú ý đang âm thầm tàn phá gan.
Ba thói quen âm thầm gây hại gan
Thói quen đầu tiên là tự ý sử dụng thuốc. Nhiều người thường xuyên dùng thuốc ngủ, thuốc giảm đau hạ sốt, kháng sinh điều trị lao, thuốc tâm thần hay thuốc chống ung thư mà không có chỉ định của bác sĩ. Việc lạm dụng hoặc sử dụng kéo dài khiến gan phải làm việc quá sức trong quá trình chuyển hóa, dễ dẫn đến tổn thương tế bào gan.
Thói quen thứ hai là sử dụng thuốc và thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc. Các loại thuốc nam, thuốc bắc hoặc sản phẩm quảng cáo trôi nổi trên mạng chưa chắc đã được kiểm chứng về thành phần và độ an toàn. Một số trường hợp có thể chứa chất độc hại gây viêm gan hoặc suy gan, nhưng nhiều người vẫn tin tưởng và sử dụng.
Thói quen thứ ba là lạm dụng rượu bia và ma túy. Các chất kích thích này bắt gan phải liên tục lọc độc tố, làm tăng nguy cơ viêm gan do rượu, xơ gan và ung thư gan. Đặc biệt, suy gan thường tiến triển âm thầm, khó phát hiện cho đến khi bệnh đã ở giai đoạn nặng.
Gia vị quen thuộc cũng có thể gây hại gan
Ngoài thuốc và chất kích thích, một số loại gia vị trong bữa ăn hằng ngày cũng tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng xấu đến gan.
Nước tương và dầu hào: Nhiều người cho rằng chúng ít mặn hơn nước mắm, nhưng thực tế lượng muối vẫn ở mức cao. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã khuyến cáo hạn chế tiêu thụ những loại gia vị này. Lượng muối dư thừa tích trữ trong cơ thể làm phá hủy tính thẩm thấu của màng tế bào gan, suy yếu khả năng chuyển hóa chất độc hại và chất béo, từ đó thúc đẩy các bệnh như viêm gan, xơ gan và ung thư gan.
Mắm tôm là gia vị quen thuộc, không thể thiếu trong nhiều món ăn truyền thống. Tuy nhiên, mắm tôm chứa hàm lượng muối rất cao, ăn thường xuyên sẽ làm tăng nitrit trong cơ thể, chất có khả năng gây ung thư. Hơn nữa, nhiều loại mắm tôm trôi nổi trên thị trường không rõ nguồn gốc, quy trình sản xuất không đảm bảo vệ sinh, có thể gây tiêu chảy, ngộ độc và ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe gan.
Các chuyên gia dinh dưỡng gợi ý thay thế bằng nghệ, cà ri, ớt bột và rau thơm, vốn có tính chống oxy hóa và khả năng kích thích enzym thải độc, giúp bảo vệ gan tốt hơn.
Hai thói quen đơn giản giúp bảo vệ gan
Để duy trì gan khỏe mạnh, bác sĩ khuyến nghị duy trì hai thói quen đơn giản nhưng hiệu quả:
-
Uống đủ nước: Nước giúp duy trì độ ẩm, thúc đẩy tuần hoàn máu, tăng cường hiệu quả hoạt động của gan trong việc đào thải độc tố. Người trưởng thành nên uống khoảng 2 lít nước mỗi ngày, chia thành nhiều lần, tránh uống quá nhiều cùng lúc.
-
Tập thể dục thường xuyên: Vận động đều đặn không chỉ giúp tăng cường trao đổi chất mà còn củng cố hệ miễn dịch, giảm nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ và nâng cao khả năng kháng virus của gan. Ngay cả các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ nhanh, yoga hoặc đạp xe cũng mang lại hiệu quả rõ rệt.
Báo cáo từ các chuyên gia y tế cho thấy, tỷ lệ người mắc các bệnh về gan ngày càng gia tăng, trong đó nhiều trường hợp xuất phát từ thói quen sinh hoạt hàng ngày. Điều đáng lo ngại là gan thường không có triệu chứng rõ rệt cho đến khi tổn thương đã nghiêm trọng.
Do đó, việc thay đổi lối sống, kiểm soát chế độ ăn uống, hạn chế rượu bia, không tự ý dùng thuốc, đồng thời duy trì vận động và uống đủ nước mỗi ngày sẽ giúp gan khỏe mạnh, giảm nguy cơ mắc bệnh.
