Ngày 7/7/2023, Đài truyền hình Hà Nam (Trung Quốc) đưa tin chín thiếu niên từ Đạt Châu, Tứ Xuyên (Trung Quốc) đã bị lừa sang Myanmar để lừa đảo viễn thông. Tại miền bắc Myanmar, các em bị đánh bằng ống nước, bị dội nước sôi và bị điện giật... vì không đạt được chỉ tiêu. Theo phụ huynh của các em, em nhỏ nhất mới 15 tuổi, và em lớn nhất vừa tròn tuổi trưởng thành. Các em vẫn đang tìm kiếm sự giúp đỡ để trở về Trung Quốc.
Tôi tham gia một "nhóm phụ huynh" với hơn 200 thành viên. Nhóm bao gồm các bậc phụ huynh trên khắp cả nước có con em bị lừa vào các công ty lừa đảo ở Đông Nam Á. Họ chia sẻ những trải nghiệm bị lừa đảo hàng ngày của con mình và động viên nhau trong quá trình tìm lại con. Con cái của nhiều bậc phụ huynh vẫn chưa trưởng thành. Phần lớn bỏ học cấp hai, một số đang theo học tại các trường trung cấp nghề và trường kỹ thuật. Họ bị những người quen biết lừa gạt với lý do tìm việc làm lương cao.
Đầu tháng 6/2023, tôi gặp một cô gái 15 tuổi tên Chu Đình ở thành phố Bắc Hải, Quảng Tây (Trung Quốc). Cô bé bị lừa sang miền Bắc Myanmar vào cuối tháng 2/2023 để làm việc cho một tổ chức lừa đảo viễn thông. Lời mời gọi “lương 100.000 tệ mỗi tháng” (hơn 360 triệu đồng), “việc nhẹ, có người bảo vệ riêng” đã khiến em mù quáng tin theo. Hậu quả là suốt hơn một tháng bị giam giữ, em chứng kiến bạn bè bị đánh đập, bản thân cũng bị giám sát, đe dọa và ép làm việc không nghỉ.
Tháng 4/2023, gia đình phải gom góp 120.000 tệ (hơn 437 triệu đồng) để chuộc em về. Nhưng trở về không đồng nghĩa với bình yên.
Tôi đã ở bên cô bé vài ngày. Cô bé như một phiên bản thu nhỏ của nhóm người nhập cư bất hợp pháp này. Quá trình trưởng thành của cô bé đầy rẫy những cám dỗ và khủng hoảng. Trong khoảng thời gian giữa việc bỏ học và trước khi trưởng thành, cô bé như một hạt bụi lơ lửng giữa những góc tối. Bị lừa sang Myanmar chỉ là một trong số những hậu quả.
Lần đầu tiên nhìn thấy Chu Đình, không dễ để nhận ra cô ấy chỉ mới 15 tuổi. Cô ấy có mái tóc dài màu đỏ cam, chính là màu tóc đỏ mà cô ấy đã nhuộm cách đây sáu tháng và đã phai màu. Giờ đây, trên đỉnh đầu cô ấy đã có thêm vài cm tóc đen. Cô ấy trang điểm và tô son, kẻ mắt dài từ đuôi mắt, khiến mắt trông to hơn. Cô ấy mặc một chiếc váy bồng màu trắng thời trang dài đến đầu gối, và một bông hoa đỏ khoe một nửa trên cánh tay phải. Ngồi ở ghế sau xe taxi, cô ấy nói rằng đó là hình xăm do chính cô ấy tự xăm.
Đêm hôm trước, Chu Đình tan làm ở quán karaoke lúc 12 giờ. Đây là công việc cô mới tìm được một tuần trước, làm công chúa hộp đêm ở một câu lạc bộ KTV cao cấp, lương cơ bản 5.000 tệ (hơn 18 triệu đồng). Nếu cô có thể thu hút khách hàng đặt hộp đêm, cô sẽ được hưởng hoa hồng. Cô nói với sếp rằng mình 17 tuổi và đã làm mất chứng minh thư. Sếp không hỏi nhiều, và cô bắt đầu "thực tập". Cô cảm thấy công việc này khá nhàn hạ. Cô chỉ cần giúp khách gọi nhạc, giữ hóa đơn trong hộp đêm, dọn dẹp phòng sau khi khách dùng xong. Cô không cần phải đi cùng khách uống rượu. Nhược điểm duy nhất là giờ làm việc thường muộn và không cố định. Có khi đến hai, ba giờ sáng khách mới về.
Sau giờ làm, em về căn phòng trọ của em thuê 550 tệ/tháng, sống cùng một chú chó con bị bạn bè bỏ rơi. “Em cũng định đem cho, nhưng rồi lại nuôi luôn. Dễ thương mà!”, em cười.
Không ai ngờ chỉ hai tháng trước, em từng bị giam trong một khu lừa đảo ở Myanmar – nơi đồng nghiệp bị chích điện, dội nước sôi hay nhốt vào “phòng đen”.
Ảnh minh họa.
Bi kịch của những đứa trẻ bị bỏ rơi tinh thần
Chu Đình là một trong hàng trăm trường hợp bị dụ dỗ sang các khu vực như Myanmar, Campuchia, Lào... làm việc cho các đường dây lừa đảo. Số liệu từ Văn phòng Liên ngành Quốc vụ viện Trung Quốc cho thấy, 68,5% các vụ lừa đảo viễn thông nước ngoài đều bắt nguồn từ phía Bắc Myanmar.
Tại sao các băng nhóm này dễ dàng lôi kéo trẻ vị thành niên?
-
98% người vượt biên là dân nông thôn.
-
Trình độ học vấn thấp, phần lớn chỉ học đến cấp hai.
-
7% trong số đó là trẻ chưa thành niên.
Họ là những đứa trẻ rời xa trường học vì cảm thấy không được lắng nghe, không được yêu thương. Như Chu Đình – sinh ra trong gia đình tan vỡ, sớm bỏ học vì ghét bạn bè, ghét thầy cô. Em từng làm nhiều việc: bán trái cây, vào nhà máy, quán bar, rồi KTV. Mạng xã hội dạy em sống như người lớn: gọi nhau là “chị”, “anh”, nuôi thú cưng, son môi đỏ rực, khát khao kiếm tiền.
Nhưng tất cả chỉ là ảo ảnh.
Vượt biên để trưởng thành… trong sợ hãi
Sau khi bị lừa sang Myanmar, Chu Đình thấy tận mắt bạn bị đánh tím người vì không đạt chỉ tiêu, có người nữ bị ép “ngồi xổm” hàng giờ. Những ai không có gia đình đứng ra chuộc thường bị nhốt, bỏ đói, hành hạ dã man.
Có người bị ép trở thành “kéo đầu người” – dụ dỗ thêm nạn nhân để lấy hoa hồng.
Đáng sợ hơn, nhiều phụ huynh không có khả năng chi trả hoặc quá hoang mang, đành bỏ cuộc. Có người phải vay mượn đến 500.000 tệ (gần 1,8 tỷ đồng) để cứu con về.
Về nhà nhưng không thể bắt đầu lại
Sau khi trở lại Trung Quốc, Chu Đình muốn học nốt cấp hai. Nhưng khi quay lại trường, em bị dè bỉu vì tóc nhuộm, váy ngắn, quá khứ vượt biên. Em bỏ học chỉ sau vài ngày.
Hiện tại, em dự định học nghề spa, cùng mẹ trả nợ. Nhưng những vết thương tâm lý vẫn chưa lành. Em chỉ còn tin mẹ và anh trai – người từng giúp báo cảnh sát để cứu mình.
Trong khi đó, mẹ em – người đã bán vàng, vay nợ để cứu con – dự định lên thành phố làm osin rồi vào Quảng Châu làm thuê, mong trả hết nợ và mua một căn nhà nhỏ cho con.
“Chúng em chỉ muốn kiếm tiền sớm một chút…”
Một câu nói tưởng như vô hại, lại khiến quá nhiều gia đình rơi vào bi kịch không lối thoát.
“Công việc nhẹ, lương cao, không cần bằng cấp” là những lời chào mời quá hấp dẫn nhưng thường là chiếc bẫy chết người dành cho những bạn trẻ non kinh nghiệm, thiếu chỗ dựa và đang khao khát được tự lập. Chu Đình chỉ là một trong vô vàn ví dụ đau lòng.
Các bạn trẻ, trước bất kỳ lời rủ rê nào liên quan đến công việc, nhất là công việc xa nhà hoặc lương cao bất thường, hãy dừng lại. Kiểm tra thông tin, hỏi ý kiến người thân, giáo viên, hoặc tìm đến các kênh hỗ trợ uy tín. Một cuộc gọi đúng lúc có thể cứu bạn khỏi cả một hành trình lạc lối.
Bởi sự trưởng thành thực sự không nằm ở lớp trang điểm, hay số tiền kiếm được mà ở việc bạn biết tự bảo vệ mình trước những “giấc mơ” nguy hiểm.
*Bài viết được biên soạn dựa trên chia sẻ của một phụ huynh đăng trên trang Lifeweek (Trung Quốc). Các nhân vật đã được thay đổi tên.
