Theo tờ Shanxi Evening News, người phụ nữ được gọi bằng bút danh Trần Hồng, bị tuyên án 5 năm tù vào tháng 12/2020 tại tỉnh Sơn Tây vì liên quan tới một vụ lừa đảo. Thay vì chấp hành án phạt, Trần liên tục báo cáo tình trạng mang thai hoặc đang nuôi con nhỏ để xin hoãn thi hành án.
Luật pháp Trung Quốc cho phép phạm nhân mắc bệnh nặng, phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú được tạm thời chấp hành án tại cộng đồng, thường là tại nhà hoặc bệnh viện, dưới sự giám sát của cơ quan tư pháp địa phương. Họ phải nộp giấy khám thai hoặc chứng nhận sức khỏe 3 tháng một lần và chịu sự kiểm tra định kỳ của viện kiểm sát.
Trong 4 năm, Trần Hồng sinh ba đứa trẻ với một người đàn ông, dù hôn nhân đã tan vỡ. Hai đứa trẻ đầu sống cùng chồng cũ, còn đứa thứ ba được bà ta giao cho em chồng nuôi dưỡng và nhập hộ khẩu sang tên người này.
Trong một đợt kiểm tra vào tháng 5 năm nay, kiểm sát viên phát hiện Trần Hồng vừa sinh con thứ ba nhưng đứa trẻ lại không ở cùng mẹ. Tìm hiểu kỹ, họ phát hiện đứa trẻ đã được chuyển hộ khẩu sang cho em dâu của Trần.
Khi đối diện bằng chứng, Trần Hồng thừa nhận đã ly hôn và không trực tiếp nuôi cả ba đứa trẻ. Điều này khiến cơ quan công tố tin rằng bà ta cố tình mang thai nhiều lần chỉ nhằm mục đích kéo dài thời gian, tránh thi hành án tù.
Trước tình huống đó, viện kiểm sát đề nghị đưa Trần Hồng trở lại trại giam. Do thời hạn án tù còn lại chưa đầy một năm, bà được chuyển tới trại tạm giam để chấp hành nốt. Các cơ quan tư pháp địa phương cũng cử cán bộ giải thích luật, yêu cầu bà ta nghiêm túc chấp hành hình phạt.
Sự việc nhanh chóng lan truyền trên mạng xã hội Trung Quốc. Nhiều ý kiến tỏ ra bất ngờ khi một phụ nữ có thể “chủ động mang thai” liên tiếp trong nhiều năm để trì hoãn án tù. “Tôi còn sốc hơn vì bà ta có thể mang thai bất cứ khi nào muốn”, một cư dân mạng bình luận. Người khác thì bày tỏ sự thương cảm: “Tôi thấy tội cho ba đứa trẻ, vốn chỉ được sinh ra để giúp mẹ chúng trốn tù”.
Một số ý kiến khác cho rằng chính quy định hiện hành đã tạo ra lỗ hổng. Theo các công tố viên ở tỉnh Giang Tô, pháp luật cần xem xét việc tạm dừng tính thời gian thi hành án đối với phạm nhân liên tục mang thai, thay vì để họ “ngồi nhà” và tính thời gian chấp hành án như bình thường. Cách này, theo họ, vừa bảo vệ quyền lợi của những đứa trẻ, vừa đảm bảo sự nghiêm minh của pháp luật.
