Trong khi cả thế giới đang chờ đợi phản ứng của Iran đối với vụ ám sát nhà lãnh đạo chính trị Hamas Ismail Haniyeh tại Tehran rạng sáng hôm 31/7, chuyên gia nhận định, tình hình có thể phát triển theo 2 hướng: Một cuộc chiến toàn diện ở khu vực vốn vẫn bất ổn này, hoặc một giải pháp nhanh chóng cho cuộc xung đột ở Dải Gaza.
Israel không chỉ phải đối mặt với sự trả đũa từ Iran mà còn từ lực lượng Hezbollah ở Lebanon, sau khi chỉ huy quân sự hàng đầu của Hezbollah là Fuad Shukr thiệt mạng trong một cuộc tấn công bằng tên lửa chính xác vào Beirut mà Israel đã nhận trách nhiệm, Đại tá Thủy quân Lục chiến đã nghỉ hưu Stephen Ganyard, cựu Phó Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ, cho biết.
Theo ông Ganyard, các vụ ám sát liên tiếp lãnh đạo cấp cao của Hamas và Hezbollah có thể dẫn đến một cuộc chiến toàn diện trong khu vực, hoặc có thể là một phần trong kế hoạch lớn hơn của Israel nhằm leo thang căng thẳng với Hezbollah và Iran đến mức đối phương phải quyết định giải quyết cuộc chiến giữa Israel và Hamas ở Gaza.
Người biểu tình vẫy cờ và cầm ảnh của nhà lãnh đạo chính trị Hamas Ismail Haniyeh (ở giữa) trong cuộc biểu tình ngày 31/7/2024 tại Beirut, Lebanon. Ảnh: Getty Images
"Có một chiến lược cũ… được gọi là leo thang để giảm leo thang", ông Ganyard, một cộng tác viên của Đài ABC News (Mỹ), cho biết hôm 1/8. "Vì vậy, những gì người Israel đang làm ở đây dường như là đẩy nhanh mọi thứ, có lẽ là để thiết lập lại các cuộc đàm phán với Hamas về Gaza, để Hezbollah bình tĩnh lại, và để Iran biết rõ hơn rằng họ thực sự sẽ là mục tiêu trong tương lai nếu các cuộc tấn công của họ tiếp tục, và rằng các lực lượng ủy nhiệm của họ rất dễ bị Israel tấn công".
Ông Haniyeh đã thiệt mạng vào rạng sáng 31/7 khi một tên lửa tầm xa được bắn từ một máy bay của Israel tấn công vào khu nhà khách ở Tehran, nơi ông Haniyeh đang ở khi ông tham dự lễ nhậm chức của tân Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian, các quan chức Iran cho biết. Lãnh tụ tối cao của Iran, Đại giáo chủ Ali Khamenei, đã kêu gọi "trả thù".
Ông Ganyard cho biết, cần sự kết hợp của một số yếu tố để có thể thực hiện cuộc tấn công này, bao gồm thông tin tình báo để biết chính xác vị trí của mục tiêu cần tấn công và những vũ khí tầm xa có khả năng phá vỡ từng cửa sổ nếu cần.
Việc ông Haniyeh bị ám sát ngay giữa thủ đô Tehran là một điều không thể chấp nhận được đối với Iran và họ cần trả đũa. Theo ông Ganyard, giờ câu hỏi đặt ra là Iran sẽ trả đũa theo cách nào và ở mức độ nào.
Thách thức thực sự đối với Iran là họ sẽ đi xa đến đâu vì ông Haniyeh không phải là "một trong những người của họ", ông Ganyard giải thích, lưu ý rằng Hamas là một tổ chức của người Sunni trong khi giới lãnh đạo Iran là người Shia.
Phản ứng của Iran có thể tương tự như phản ứng mà họ đã thực hiện với Israel hồi tháng 4 khi họ phóng 300 máy bay không người lái và tên lửa về phía các mục tiêu ở Israel để trả đũa cho một cuộc không kích của Israel tại Damascus, Syria, khiến 7 người thiệt mạng, bao gồm cả một chỉ huy cấp cao của Iran.
"Cần chờ xem điều gì sẽ xảy ra. Iran sẽ trả đũa đến mức nào? Trả thù ở đây thực sự có nghĩa là gì? Họ sẵn sàng tiến xa đến mức nào đến ranh giới đó mà không cần phải gây chiến với người Israel?", ông Ganyard cho biết.
Vị chuyên gia cũng cho hay ông tin rằng mối đe dọa lớn hơn đối với Israel là Hezbollah ở Lebanon.
"Hezbollah có khoảng từ 150.000 đến 200.000 tên lửa đất đối đất mà họ có thể tấn công Israel, một số trong đó là vũ khí chính xác, điều đó có nghĩa là toàn bộ cơ sở hạ tầng của Israel đều có nguy cơ bị đe dọa", ông Ganyard cho biết.
"Vì vậy, mối đe dọa ở phía Bắc, Hezbollah, thực sự là điều khiến Israel lo ngại. Ngoài ra câu hỏi đặt ra là phản ứng của Hezbollah là gì, và Hezbollah có sẵn sàng bắt đầu cuộc chiến đó không?", vị chuyên gia đặt câu hỏi.
Minh Đức (Theo ABC News)
