Ngày 12/2, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã có cuộc điện đàm kéo dài 90 phút với Tổng thống Nga Vladimir Putin, trong đó cuộc xung đột ở Ukraine là một trong những vấn đề được thảo luận chính. Sau cuộc điện đàm, ông Trump đã đưa ra tuyên bố gây chú ý, khẳng định rằng Ukraine sẽ không gia nhập NATO trong bất kỳ thỏa thuận ngừng bắn nào với Nga.
Phát biểu trước báo giới, ông Trump cho biết, cá nhân ông cho rằng việc Ukraine gia nhập NATO là điều không thực tế. "Tôi nghĩ rằng điều đó không khả thi, tôi đồng ý với Bộ trưởng Quốc phòng mới của chúng ta khi ông ấy nói rằng việc này không có khả năng xảy ra", ông Trump nhấn mạnh.
Tổng thống Mỹ cũng thừa nhận rằng Nga đã liên tục tuyên bố sẽ không cho phép Ukraine gia nhập NATO, và ông hoàn toàn đồng tình với lập trường này. "Nga đã nói rõ rằng Ukraine không thể gia nhập NATO, và tôi nghĩ đó là một quan điểm hợp lý", ông Trump nói thêm.
Ông Trump cũng nhắc đến quan điểm của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ, Pete Hegseth, khi cho rằng việc đưa Ukraine trở lại biên giới năm 2014 là không thực tế. "Đưa Ukraine trở lại biên giới trước 2014 không khả thi, và tôi cũng nghĩ như vậy", ông Trump khẳng định. Tổng thống Mỹ tiếp tục nhấn mạnh rằng ông tập trung vào việc tìm kiếm hòa bình để tránh hàng triệu người bị giết hại trong cuộc chiến này.
Trong khi đó, Ukraine lại có quan điểm hoàn toàn khác. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết nước này vẫn rất mong muốn gia nhập NATO, nhưng đang gặp phải sự phản đối mạnh mẽ từ Mỹ và Đức. Trả lời phỏng vấn với Economist ngày 11/2, ông Zelensky thừa nhận rằng hiện tại, Mỹ và Đức đang không ủng hộ việc Ukraine gia nhập NATO. Tuy nhiên, ông khẳng định rằng nếu Kiev không được gia nhập liên minh này, Ukraine sẽ tự xây dựng một "NATO riêng" trên lãnh thổ của mình.
"Chúng tôi sẽ xây dựng một NATO ngay trên lãnh thổ của mình, nếu không được gia nhập chính thức vào liên minh này. Chúng tôi cần một quân đội mạnh mẽ, ngang tầm với quân đội Nga. Điều đó đòi hỏi chúng tôi phải có vũ khí và nguồn tài chính", ông Zelensky nhấn mạnh.
Tổng thống Ukraine cũng cho biết rằng trong trường hợp này, Kiev sẽ yêu cầu Mỹ hỗ trợ cung cấp vũ khí, bao gồm tên lửa tầm xa và hệ thống phòng không Patriot, đồng thời hy vọng châu Âu có thể hỗ trợ tài chính để Ukraine mở rộng quân đội và tăng cường khả năng phòng thủ.
Ukraine đã từ lâu theo đuổi mục tiêu gia nhập NATO, và thậm chí điều này đã được ghi vào Hiến pháp của nước này. Vào tháng 9/2022, Ukraine chính thức nộp đơn xin gia nhập NATO, 7 tháng sau khi Nga bắt đầu chiến dịch quân sự đặc biệt. Tuy nhiên, việc gia nhập NATO của Ukraine luôn gặp phải sự phản đối mạnh mẽ từ Nga, cho rằng đây là một mối đe dọa đối với an ninh quốc gia của họ.
Về phía Mỹ, mặc dù một số quan chức đã lên tiếng ủng hộ Ukraine gia nhập NATO, nhưng Tổng thống Trump lại tỏ ra không mấy mặn mà với vấn đề này, nhất là khi Mỹ và Nga đang có những căng thẳng lớn. Trump đã nhấn mạnh rằng mục tiêu của ông là tìm kiếm hòa bình, không phải duy trì các cam kết quốc tế hoặc các cuộc chiến kéo dài không cần thiết.
Trong bối cảnh đó, Ukraine tiếp tục duy trì lập trường rằng chỉ có việc gia nhập NATO mới giúp bảo vệ đất nước trước các mối đe dọa từ Nga. Tổng thống Zelensky nhiều lần khẳng định rằng lời mời gia nhập NATO là "cách duy nhất" để Ukraine có thể tồn tại và buộc Nga phải ngồi vào bàn đàm phán. Tuy nhiên, trong khi Kiev kêu gọi sự hỗ trợ mạnh mẽ từ các đồng minh phương Tây, Washington lại tỏ ra thận trọng và lo ngại về những hậu quả tiêu cực có thể xảy ra từ việc gia nhập NATO của Ukraine.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth mới đây cũng đưa ra nhận định rằng việc khôi phục biên giới Ukraine trước năm 2014 là một mục tiêu không thực tế. Điều này càng làm gia tăng sự bất đồng giữa Mỹ và Ukraine về cách thức giải quyết cuộc xung đột với Nga.
