Thứ 6, ngày 16 tháng 8, 2019, 8:36:21 Chiều

TT Trump tuyên bố Mỹ ‘sẽ dùng mọi cách’ để kiểm soát Greenland

Tổng thống Donald Trump cho biết Mỹ sẽ "dùng mọi cách" để giành quyền kiểm soát Greenland, trước chuyến thăm dự kiến tới hòn đảo Bắc Cực này của Phó Tổng thống Mỹ JD Vance. Chuyến thăm này đã vấp phải sự chỉ trích từ Greenland và Đan Mạch.

Phó tổng thống Vance cùng phu nhân và Bộ trưởng Năng lượng Chris Wright sẽ dẫn đầu phái đoàn Mỹ đến thăm căn cứ không gian quân sự Pituffik (ở phía tây bắc của hòn đảo) và "kiểm tra tình hình an ninh tại Greenland" vào ngày 28/3 . Kế hoạch này thay thế cho kế hoạch ban đầu bao gồm việc dừng chân tại thủ đô Nuuk và tham dự cuộc đua xe trượt tuyết do Đệ nhị phu nhân Usha Vance tổ chức.

Greenland, hòn đảo lớn nhất thế giới với dân số khoảng 56.000 người, là một lãnh thổ tự trị trong Vương quốc Đan Mạch từ năm 1979.

Phó Tổng thống Mỹ JD Vance sẽ tới Greenland cùng vợ, bà Usha Vance, vào ngày 28/3. (Ảnh: Fox News/Hannity)

Nằm giữa Bắc Mỹ và châu Âu, Greenland có tầm quan trọng về mặt địa chiến lược vào thời điểm Mỹ, Trung Quốc và Nga ngày càng quan tâm đến Bắc Cực.

Lãnh thổ này cũng có trữ lượng khoáng sản và dầu mỏ khổng lồ chưa được khai thác (mặc dù hoạt động thăm dò hiện đang bị cấm) có thể thay đổi đáng kể động lực của thương mại toàn cầu.

Greenland được xem là địa điểm chiến lược quan trọng với Washington. Tổng thống Trump cho tới nay vẫn chưa hề có dấu hiệu nào cho thấy sẽ giảm bớt tham vọng kiểm soát hòn đảo này.

"Chúng ta cần Greenland vì an ninh quốc gia và an ninh quốc tế. Vì vậy, tôi nghĩ chúng ta sẽ dùng mọi cách để có được hòn đảo", ông Trump phát biểu khi trả lời câu hỏi của các phóng viên tại Phòng Bầu dục ngày 26/3.

"Chúng ta cần Greenland. Và thế giới cần chúng ta có Greenland, bao gồm cả Đan Mạch. Đan Mạch phải để chúng ta có Greenland. Nếu chúng ta không có Greenland, chúng ta không thể có an ninh quốc tế tuyệt vời", nhà lãnh đạo Mỹ nhấn mạnh thêm.

Tổng thống Trump cho hay ông không chắc liệu người dân Greenland có muốn trở thành công dân Mỹ hay không, nhưng ông lập luận rằng điều quan trọng là phải "thuyết phục họ".

Thủ hiến Greenland, bà Mute B. Egede, đầu tuần này đã gọi chuyến thăm sắp tới của các quan chức Mỹ là một phần trong "áp lực rất mạnh mẽ của Mỹ đối với cộng đồng Greenland" và kêu gọi cộng đồng quốc tế lên án hành động này.

Căn cứ không gian Pituffik, trước đây là Căn cứ không quân Thule, với mái vòm của Trạm theo dõi Thule, ở phía bắc Greenland. (Ảnh: Thomas Traasdahl/Ritzau Scanpix/AFP/Getty Images)

Ban đầu kế hoạch cho chuyến thăm có quy mô rộng hơn, nhưng sau khi Mỹ tuyên bố chuyến thăm sẽ được thu hẹp lại chỉ bao gồm căn cứ Pituffik, Bộ trưởng Quốc phòng Đan Mạch Troels Lund Poulsen đánh giá quyết định này là "khôn ngoan".

Trong cả nhiệm kỳ đầu tiên và thứ hai, Tổng thống Trump đã nhiều lần nêu ra viễn cảnh Mỹ có được Greenland, dù là thông qua việc mua lại hay các phương thức khác. Trong bài phát biểu vào tháng 3 trước phiên họp chung của Quốc hội, ông Trump cho biết Mỹ sẽ có được vùng lãnh thổ chiến lược này "bằng cách này hay cách khác".

Bà Egede đã bác bỏ phát biểu của Tổng thống Trump. "Greenland thuộc về người Greenland. Đây là điều mà người Mỹ và các nhà lãnh đạo của họ cần hiểu, chúng tôi không thể bị mua chuộc và không thể bị bỏ qua”, Thủ hiến Greenland khẳng định vào thời điểm đó.

Trước những động thái ngày càng quyết đoán của chính quyền Tổng thống Trump, 85% dân số của vùng lãnh thổ Bắc Cực bán tự trị này cũng bày tỏ sự phản đối việc nằm dưới sự cai trị của Washington.

Mộc An/VNF (Theo Reuters)