Trưa ngày 28/8/2024, một vụ tai nạn giao thông xảy ra trên quốc lộ 51 đoạn qua phố Hương Phước (phường Phước Tân, TP Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai). Thời điểm xảy ra tai nạn, trời mưa to, xe tải ở làn giữa đã bật xi-nhan và đánh lái để rẽ phải, thì xảy ra va chạm với một người đi xe máy ở làn trong cùng. Camera ghi lại sự việc cho thấy, sau va chạm, người đi xe máy cùng phương tiện nằm bẹp dưới gầm xe tải chưa rõ thương vong. Xe tải dừng lại vài giây rồi tiếp tục tiến lên, cán qua người và xe máy lần nữa. Hậu quả, người đi xe máy tử vong tại chỗ.
Thông tin ban đầu, nạn nhân tử vong là anh T.H.D. (38 tuổi, quê Bình Dương); tài xế điều khiển xe tải gây tai nạn là Đ.M.T. (28 tuổi, quê Bến Tre).
Đánh giá về vụ việc, Luật sư Hoàng Tùng - Trưởng Văn phòng Luật sư Trung Hòa (Đoàn Luật sư TP.Hà Nội) cho biết: “Người tham gia giao thông gây tai nạn chết người có thể thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội “Giết người” nếu ý thức được hành vi của mình sẽ gây nguy hiểm về tính mạng cho người khác, thấy trước hậu quả chết người có thể xảy ra và mong muốn hoặc để mặc hậu quả xảy ra. Do đó, nếu cơ quan điều tra có đủ bằng chứng chứng minh tài xế đã cố tình điều khiển xe cán qua người nạn nhân để gây hại thì hành vi này của tài xế sẽ bị coi là tội phạm rất nghiêm trọng với tội danh “giết người”, án phạt tù là từ 07 đến 15 năm, quy định tại Điều 123 Bộ luật hình sự”.
Ngoài ra, đại diện Văn phòng Luật sư Trung Hòa còn lưu ý, cần phải xem xét đến việc tài xế vi phạm nghiêm trọng các quy định của Luật giao thông đường bộ. Lỗi này có có thể bị xử phạt hành chính và truy cứu trách nhiệm hình sự về tội “Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ” theo Điều 260 Bộ luật Hình sự.
Luật sư Hoàng Tùng phân tích cụ thể hơn: “Ở đây, cơ quan chức năng sẽ điều tra từ đoạn video của camera hành trình, camera an ninh tại hiện trường để xác định hành vi của tài xế có phải là cố ý hay không. Bên cạnh đó, sẽ là giám định hiện trường, giám định pháp y để xác định nguyên nhân vụ tai nạn, mức độ tổn thương của nạn nhân. Nếu có đủ yếu tố cấu thành tội Vi phạm quy định an toàn giao thông đường bộ theo quy định tại Điều 260 Bộ luật Hình sự thì sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự”.
Bên cạnh đó, ông Tùng nhấn mạnh: "Việc truy cứu trách nhiệm hình sự đối với vụ việc này sẽ phụ thuộc vào kết quả điều tra và đánh giá của cơ quan tố tụng. Quy trình xử lý vụ án sẽ tuân theo đúng quy định của pháp luật. Đặc biệt, ngoài việc áp dụng các quy định trong Bộ luật Hình sự, khi xét xử, hội đồng xét xử còn nghiên cứu, áp dụng án lệ tương tự để giải quyết".
“Cụ thể, án lệ được áp dụng trong trường hợp này có thể là án lệ 30/2020/AL về hành vi cố ý điều khiển phương tiện giao thông chèn lên bị hại sau khi gây tai nạn đã được Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao thông qua ngày 05/05/2020. Tại án lệ này, bị cáo bị kết án với tội danh Giết người”, Trưởng Văn phòng Luật sư Trung Hòa nhận định.
Ngoài trách nhiệm hình sự, người gây tai nạn còn phải chịu trách nhiệm về chi phí bồi thường thiệt hại khi gây tai nạn chết người. Luật sư Hoàng Tùng dẫn giải Điều 591 và 601 Bộ luật Dân sự cho thấy, trường hợp này, lái xe gây tai nạn chết người, phải bồi thường những chi phí sau:
- Các chi phí bồi thường do sức khỏe bị xâm phạm, bao gồm:
+ Chi phí hợp lý cho việc cứu chữa, bồi dưỡng, phục hồi sức khoẻ và chức năng bị mất hoặc bị giảm sút của người bị thiệt hại;
+ Thu nhập thực tế bị mất, bị giảm sút của người bị thiệt hại; nếu thu nhập thực tế của người bị thiệt hại không ổn định, không xác định được thì áp dụng mức thu nhập trung bình của lao động cùng loại;
+ Chi phí hợp lý và phần thu nhập thực tế bị mất của người chăm sóc trong thời gian điều trị;
+ Thiệt hại khác do pháp luật quy định.
- Chi phí hợp lý cho mai táng.
- Tiền cấp dưỡng cho những người thân mà người bị thiệt hại có nghĩa vụ cấp dưỡng.
- Tiền bù đắp về tinh thần cho những người thân thích thuộc hàng thừa kế thứ nhất của người bị thiệt hại, nếu không có thì người mà người bị thiệt hại đã trực tiếp nuôi dưỡng hoặc người đã trực tiếp nuôi dưỡng người bị thiệt hại sẽ được hưởng khoản tiền này.
Mức bồi thường bù đắp về tinh thần do các bên thoả thuận; nếu không thoả thuận được thì mức tối đa cho một người bị xâm phạm về tính mạng không quá 100 lần mức lương cơ sở.