Xyanua kịch độc và hậu quả đau lòng
Xyanua hay Cyanua là một hợp chất hoá học có chứa nhóm xyano (C≡N). Hóa chất này hoạt động nhanh mạnh, có khả năng gây chết người dưới nhiều dạng hợp chất khác nhau trong thời gian ngắn.
Xyanua có thể tồn tại dưới nhiều hình thức: thể rắn, lỏng hoặc khí.
Khi chất độc này đi vào cơ thể của một người sẽ khiến các tế bào của cơ thể không sử dụng được oxy và chết. Vì tim và não sử dụng rất nhiều oxy nên 2 bộ phận này bị ảnh hưởng nhiều nhất khi cơ thể bị nhiễm độc, dẫn đến tử vong nhanh chóng.
Chỉ cần 50mg - 200mg xyanua hoặc hít phải 0,2% khí xyanua, có thể khiến một người trưởng thành tử vong.
Thông thường, xyanua được sử dụng để sản xuất giấy, dệt may và nhựa, trong luyện kim để mạ điện, làm sạch kim loại và loại bỏ vàng khỏi quặng.
Khí xyanua thường được sử dụng để tiêu diệt sâu bệnh và sâu bọ…
Tuy nhiên, việc mua bán chất này không quá khó dẫn đến những vụ việc đầu độc, giết người, tự sát. Ngay gần đây, công an tỉnh Lâm Đồng đang điều tra nghi can gây án là Trần Nguyễn Thu Trang (39 tuổi, quê Đồng Tháp), liên quan vụ đầu độc người tình bằng xyanua rồi lao xe xuống đèo Bảo Lộc phi tang xác.
Bước đầu Trang khai, từ 2 tháng trước đã dùng Facebook cá nhân tên “Tran Trang” lên mạng xã hội tìm, đặt mua 6 viên xyanua dạng nén, với mục đích dùng để tự sát nếu giải quyết mâu thuẫn tình cảm không thành. 2 ngày sau, kẻ bán giao hàng cho Trang đến nhà ở quận 7 và khuyến mãi thêm 1 viên.
Ban đầu, Trang thử nghiệm pha xyanua đầu độc, gây ra cái chết cho 1 con mèo. Từ đó, Trang cất giữ số xyanua. Sau đó, khi giải quyết mâu thuẫn tình cảm không thành với ông V. (39 tuổi, ngụ TPHCM), Trang dùng xyanua đầu độc chết ông này rồi chở thi thể bằng ô tô lên đèo Bảo Lộc, lao xuống vực nhằm phi tang.
Xa hơn, hồi tháng 9 vừa qua, người dân phát hiện một phụ nữ tử vong tại nhà ở quận Bình Thạnh. Khi vào cuộc, công an xác định người này tự sát bằng xyanua.
Hay như vụ việc từng gây rúng động dư luận khi Công an tỉnh Đồng Nai khám phá vụ đối tượng Nguyễn Thị Hồng Bích (38 tuổi) đầu độc chồng cùng 3 cháu bằng xyanua mà chỉ 1 người may mắn thoát chết. Bích khai, nguồn gốc xyanua đặt mua dễ dàng trên mạng rồi cất giấu tại phòng ngủ ở nhà, mãi 1 năm sau mới bắt đầu sử dụng để lần lượt gây án giết người thân.
Thực trạng mua bán xyanua trái phép
Pháp luật đã có những quy định rất chặt chẽ liên quan đến mua bán, sử dụng chất hóa học kịch độc xyanua. Để được kinh doanh mặt hàng này, đơn vị phải có đăng ký và hệ thống quản lý chặt chẽ. Người mua cũng phải có đủ giấy phép kinh doanh đảm bảo đủ điều kiện sử dụng chất hóa học độ hại này.
Tuy nhiên, thực tế cho thấy, chất kịch độc này đang được rao bán tràn lan trên Facebook, trong các hội nhóm hoạt động trên không gian mạng.
Đơn cử, thông tin trên báo Vnexpress hồi giữa tháng 9/2024, Công an Tp. Hồ Chí Minh đã phanh phui đường dây mua bán chất xyanua qua mạng xã hội Facebook. Cụ thể, tại cơ quan điều tra, bị cáo Nguyễn Đức Thành Huy (35 tuổi) khai nhận đã sử dụng Facebook Hóa chất Nam Phương và Hóa chất Xi mạ để quảng cáo, trao đổi, mua bán chất độc xyanua. Khi có khách cần, người này đóng gói, giao cho họ thông qua dịch vụ giao hàng - thu hộ.
Từ tháng 3 đến tháng 9/2024, Huy đã bán hơn 100 kg xyanua cho nhiều người tại nhiều tỉnh thành trên cả nước. Nghi can này thừa nhận "không quan tâm người mua có giấy phép kinh doanh, có đủ điều kiện sử dụng hóa chất độc hại này không".
Mở rộng điều tra về nguồn cung cấp chất độc này, cơ quan chức năng đã bắt thêm Ngô Thị Như Huệ (39 tuổi, Trưởng phòng kinh doanh của Công ty TNHH hóa chất Nam Phương tại quận 12), thu giữ thêm 150 kg xyanua.
Bà này bị cáo buộc lợi dụng vị trí công việc và sự quản lý lỏng lẻo của chủ doanh nghiệp đã lập khống hợp đồng mua bán chất độc xyanua của công ty với các đối tác, tuồn ra ngoài bán cho người khác để hưởng chênh lệch.
Gần đây nhất, ngày 22/10, Báo Thanh niên đưa tin, trong hơn 1 tháng triển khai thực hiện kế hoạch "tăng cường công tác phòng ngừa, quản lý, đấu tranh xử lý các hành vi vi phạm pháp luật liên quan kinh doanh hóa chất nguy hiểm, độc hại trên địa bàn Tp. Hồ Chí Minh", đặc biệt là chất độc xyanua, co quan chức năng đã phát hiện, khởi tố 5 vụ án/17 bị can về các tội mua bán, tàng trữ trái phép chất độc.
Cơ quan công an đã thu giữ hơn 9.488 kg xyanua, 315 kg a xít sulfuric, 105 kg a xít clohidric cùng nhiều tang vật khác có liên quan. Bên cạnh đó, Công an Tp. Hồ Chí Minh khẩn trương truy xét các đầu mối tiêu thụ xyanua tại 11 tỉnh, thành trên cả nước để thu hồi hơn 318,5 kg xyanua mua bán trái phép.
Theo đó, không chỉ trên không gian mạng, nhiều nguồn hóa chất xyanua không có chứng từ hóa đơn hợp pháp được bán ngay tại chợ Kim Biên (Tp. Hồ Chí Minh). Cụ thể, ngày 25.9, Công an Tp. Hồ Chí Minh đã lập 7 tổ công tác, kiểm tra đồng loạt 21 địa điểm kinh doanh hóa chất nguy hiểm, độc hại xung quanh chợ Kim Biên. Qua đó đã phát hiện, thu giữ 433 chai nhựa dung dịch hóa chất xyanua, 179 kg xyanua và 8 hũ hóa chất độc Potassium Gold Cyanide 62,8%. Bước đầu xác định các sai phạm liên quan đến hành vi kinh doanh hóa chất không có hóa đơn chứng từ, không rõ nguồn gốc xuất xứ, không có giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh hóa chất sản xuất, kinh doanh có điều kiện trong lĩnh vực công nghiệp.
Từ những dẫn chứng trên, có thể thấy việc mua bán chất kịch độc xyanua còn nhiều kẽ hở. Ngoài việc sử dụng chất này trong sản xuất, có cả những trường hợp sử dụng chất độc vào mục đích xấu.
Trao đổi trên báo Vietnamnet, phòng tham mưu Công an Tp. Hồ Chí Minh cho biết, để kiểm soát hiệu quả kinh doanh, mua bán hoá chất độc hại, đặc biệt là xyanua, đơn vị này đã tham mưu Ban chỉ đạo 138 TPHCM chỉ đạo các sở ngành liên quan, đặc biệt là Sở Công thương, Cục Hải quan, Cục Quản lý thị trường phối hợp Công an TP rà soát toàn bộ doanh nghiệp được cấp phép nhập khẩu, kinh doanh hóa chất nguy hiểm, độc hại để kiểm tra việc chấp hành pháp luật.
Ngoài ra, Theo chỉ đạo của Bộ Công an, hiện công an nhiều tỉnh, thành trong cả nước cũng chú trọng đến vấn đề này.
