Gia đình tôi sống ở Hà Nội, thuộc kiểu nhà phố ba tầng, có bố chồng già yếu sống chung. Vợ chồng tôi đều đi làm cả ngày, con thì đi học, nên ban ngày chỉ có bác giúp việc ở nhà chăm bố. Bác là người ở quê, hơn 50 tuổi, được giới thiệu qua người quen. Thật ra, tôi không quá kỹ tính, chỉ cần ai đó thật thà, sạch sẽ, chăm người già tử tế là được.
Lúc mới vào làm, bác có phần rụt rè, ít nói. Bố chồng tôi vốn khó tính, từng đổi tới ba người giúp việc vì không ai chịu được tính ông. Bác giúp việc lần này cũng không tránh khỏi bị ông cau có, thậm chí nặng lời. Nhiều lần tôi về nhà nghe ông mắng sa sả, bác vẫn chỉ im lặng làm tiếp. Tôi thấy thương, nhưng vì nghĩ ai làm giúp việc cũng quen chuyện đó rồi nên cũng không để tâm sâu.
Thế rồi một hôm, vì có việc gấp, tôi phải về nhà lấy tài liệu. Vừa mở điện thoại lên kiểm tra camera thì tôi chứng kiến một cảnh tượng khiến lòng mình dậy sóng.
Bố chồng tôi đang ngồi ăn cơm, tay run rẩy làm đổ cả chén canh xuống chiếu. Tôi thấy rõ vẻ mặt mệt mỏi, khó chịu của bác giúp việc – điều tôi hoàn toàn hiểu được. Nhưng rồi thay vì quát tháo hay buông lời nào khó nghe, bác lẳng lặng lấy khăn lau sạch, đỡ ông dậy, rồi rót lại bát canh khác. Điều khiến tôi thực sự xúc động là khoảnh khắc bác cúi xuống, nhẹ nhàng chỉnh lại tay áo cho ông, rồi nói rất khẽ, đủ để micro camera ghi lại: “Cụ cứ ăn từ từ, không sao đâu.”
Tôi như chết lặng. Không phải vì bất kỳ điều gì ghê gớm, mà vì chính sự tử tế lặng lẽ mà bác đã dành cho người mà cả gia đình đôi khi cũng thiếu kiên nhẫn.
Từ hôm đó, tôi dành nhiều thời gian để quan sát kỹ hơn. Tôi thấy bác đều đặn giặt giũ, lau người, xoa bóp cho bố chồng mỗi tối. Những việc tưởng chừng nhỏ nhặt, âm thầm, nhưng lại là điều mà con cái đôi khi vì bận rộn mà lơ là.
Thú thật, ban đầu tôi thuê bác với mức lương 6 triệu/tháng, kèm ăn ở. Tôi biết mức đó không cao, nhưng là mặt bằng chung. Sau khi xem camera hôm ấy, tôi lập tức gọi bác ra nói chuyện. Ban đầu bác cứ tưởng mình làm sai điều gì. Tôi chỉ cười, nói rất thật lòng: “Bác làm tốt hơn cả người nhà. Con muốn tăng lương cho bác lên 8 triệu, và nếu bác ở lại lâu dài, mỗi năm con sẽ thêm tháng lương thứ 13.”
Bác rưng rưng, nói rằng chưa ai trong đời đối xử tốt với bác như vậy. Nhưng người nên rưng rưng là tôi – vì suốt bao lâu nay, tôi đã vô tâm với những gì bác đang âm thầm làm mỗi ngày.
Tôi chia sẻ câu chuyện này để nói rằng: trong những ngôi nhà hiện đại, nơi mà các thành viên ngày càng ít thời gian dành cho nhau, thì người giúp việc không chỉ là người lau dọn, nấu cơm hay chăm trẻ. Họ có thể là người thay ta chăm sóc cha mẹ, là người gánh vác phần việc vô hình mà xã hội đôi khi xem nhẹ.
Nhiều người cứ nghĩ camera trong nhà là để “bắt lỗi” người giúp việc. Nhưng với tôi, camera hôm ấy đã cho tôi thấy được một điều rất khác – sự tử tế không phô trương, tình người hiện hữu trong những hành động nhỏ nhất.
Chúng ta thường trả công cao cho những người làm việc trong văn phòng, nhưng lại dè xẻn với người giúp việc – những người làm công việc cực nhọc, không có ngày nghỉ, không có lương thưởng rõ ràng. Tại sao?
Từ ngày tăng lương cho bác, tôi thấy lòng mình nhẹ nhõm hơn. Không phải vì tôi giàu có hay muốn làm “người tốt”, mà vì tôi nhận ra rằng: nếu mình không công nhận công sức của người khác đúng lúc, rất có thể mình sẽ không giữ được họ lâu dài. Và mất đi một người giúp việc tử tế, đôi khi còn thiệt hơn cả mất tiền.
Hiện tại, bố chồng tôi đã dễ tính hơn, có lẽ vì ông cảm nhận được sự chăm sóc ấm áp từ bác. Nhà tôi cũng ấm cúng hơn, bữa cơm chiều đủ mặt mọi người, và bác giúp việc vẫn âm thầm làm những điều tử tế, như từ đầu đã thế.
Tâm sự của độc giả!
