Chiều ngày 23/4, Luật thuế giá trị gia tăng (VAT) sửa đổi đã được Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiến hành thảo luận. Theo đó, dự thảo luật bổ sung quy định không thu thuế VAT đối với quà biếu, tặng và miễn thuế này với hàng nhập khẩu giá trị nhỏ.
Cụ thể theo quy định hiện nay của Chính phủ, hàng nhập khẩu có giá trị nhỏ dưới 1 triệu đồng được gửi qua dịch vụ chuyển phát nhanh sẽ được miễn thuế nhập khẩu, thuế VAT đầu vào (khâu nhập khẩu). Trong khi đó, quà biếu, quà tặng cũng được miễn thuế nhập khẩu theo Nghị định 134 hướng dẫn Luật Thuế xuất, nhập khẩu.
Theo Vnexpress, khi tiến hành thẩm tra về nội dung này, ông Lê Quang Mạnh - Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính ngân sách cho rằng Chính phủ nên cân nhắc bỏ quy định miễn thuế VAT đối với hàng nhập khẩu giá trị nhỏ, đặc biệt qua kênh thương mại điện tử xuyên biên giới.
Cơ quan thẩm tra cho rằng việc nghiên cứu bỏ quy định này tức thu thuế VAT với hàng nhập giá trị nhỏ qua kênh thương mại điện tử xuyên biên giới sẽ tạo điều kiện mở rộng và bao quát các nguồn thu giữa bối cảnh hạn chế về ngân sách hiện nay.
Ông Mạnh cũng phân tích rằng sự bùng nổ của thương mại điện tử xuyên biến giới cùng xu hướng tiêu dùng ở nhiều nước cho thấy lượng giao dịch này hiện nay đã tăng gấp nhiều lần trong thời gian qua.
Chủ nhiệm UB Tài chính ngân sách đã dẫn số liệu của Tổng công ty cổ phần Bưu chính viễn thông (VNPT) cho thấy tháng 3/2023, trung bình mỗi ngày có 4-5 triệu đơn hàng được vận chuyển từ Trung Quốc về Việt Nam. Trong số đó, giá trị của mỗi đơn hàng được chia nhỏ 100.000-300.000 đồng. Bình quân mỗi ngày giá trị hàng luân chuyển qua các sàn Shopee, lazada, tiktok... khoảng 45-63 triệu USD và một tháng là 1,3-1,9 tỷ USD.
Đề xuất tăng mức thuế suất VAT
Đại diện UB Tài chính ngân sách của Quốc hội cũng cho rằng mức thuế suất phổ thông 10% tại Việt Nam hiện nay thấp hơn so với các nước trong khu vực và trên thế giới. Trong khi đó, thuế suất trung bình trong khu vực Châu Á là 12%, khối OECD 19%, EU 22%..., thuế suất trung bình toàn cầu hiện nay là 15%. Việc so sánh này cho thấy Việt Nam hiện có dư địa để tăng thuế suất thuế VAT trong tương lai, đặc biệt giữa bối cảnh cần mở rộng cơ sở thu.
Ông Mạnh cho biết thêm một số nước hiện nay, trong đó có các nước ở khu vực như ASEAN hiện đã và đang tăng thuế suất VAT như một giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả thu ngân sách từ sau đại dịch.
Chiến lược cải cách hệ thống thuế tính đến năm 2030 cũng được xác định theo hướng "nghiên cứu tăng thuế suất VAT theo lộ trình".
Do đó, đề nghị Chính phủ đánh giá tác động đối với một số phương án tăng thuế suất theo lộ trình để có thể cân nhắc khả năng quy định lộ trình tăng thuế suất trong dự án luật sao cho phù hợp sau khi nền kinh tế đã được phục hồi, có thể sẽ vào cuối giai đoạn 5 năm 2026 - 2030.
Xem thêm: Ban QLDA Xây dựng giao thông Bắc Ninh tung ra gói thầu gần 300 tỷ đồng
Giải trình thêm về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho hay việc xây dựng luật khó do đụng chạm đến lợi ích doanh nghiệp, hộ kinh doanh nên người nộp thuế có nhiều ý kiến.
Do đó, ý kiến thuế suất các quốc gia khác cao còn Việt Nam chỉ 10% ông Hồ Đức Phớc nhấn mạnh rằng các doanh nghiệp đang gặp khó khăn nên Quốc hội đã quyết định giảm mức thuế suất từ 10% xuống 8% nhằm giúp các doanh nghiệp vượt qua khó khăn, do đó Bộ trưởng Bộ Tài chính cho rằng mức thuế suất 10% hiện nay là phù hợp.
Đề nghị bổ sung quy định cấm, tránh gian lận thuế VAT
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị bổ sung quy định các hành vi bị cấm cũng như các chế tài liên quan nhằm tránh gian lận thuế VAT. Đây là nội dung được người đứng đầu Quốc hội cho ý kiến trong phiên thảo luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về dự thảo Luật thuế giá trị gia tăng (VAT) sửa đổi vào chiều 23/4.
Theo Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, trong thời gian qua phát sinh nhiều trường hợp gian lận hóa đơn, chứng từ, khấu trừ, hoàn thuế VAT, lừa đảo chiếm đoạt thuế này. Tại Luật Quản lý thuế 2019 đã có quy định về hành vi bị cấm nhưng thuế VAT có tính chất đặc thù do đó khi sửa luật này, Chủ tịch Quốc hội cho rằng cần bổ sung các quy định tương tự.
Cụ thể, ông Vương Đình Huệ cho rằng dự thảo Luật thuế VAT sửa đổi có thể bổ sung các hành vi vi phạm chưa được cụ thể trong Luật Quản lý thuế, như gian lận hóa đơn chứng từ, khai khống hóa đơn VAT hay lập cơ sở kinh doanh để bán hóa đơn VAT bất hợp pháp, chuyển giá... Các thủ đoạn gian lận chủ yếu xảy ra ở khâu trung gian mua bán hàng hóa hoặc sử dụng hóa đơn không hợp lệ.
Chính phủ cần có đánh giá nhằm bổ sung điều cấm, chế tài xử lý hành vi vi phạm pháp luật về thuế này nhằm đảm bảo tính khả thi trong việc thực thi luật.
Hồng Hạnh (t/h)
