Mô hình hôn nhân không tình dục, không ràng buộc
Theo mô hình này, các cặp đôi được tự do hẹn hò bên ngoài cuộc hôn nhân. Nếu muốn sinh con, họ có thể lựa chọn phương pháp thụ tinh nhân tạo hoặc nhận con nuôi.
Tại Nhật Bản, các công ty môi giới chuyên về hôn nhân bạn bè đã phát triển, phục vụ nhiều đối tượng từ người vô tính, người đồng tính đến những người dị tính chán nản với hôn nhân truyền thống.
Tại Trung Quốc, xu hướng tương tự đang âm thầm lan rộng, tuy vẫn kín đáo hơn.
Meilan, một phụ nữ cuối độ tuổi 20 sống tại Trùng Khánh, cho biết cô đã kết hôn với bạn thân cách đây bốn năm. Sau khi đăng ký kết hôn, họ không tổ chức đám cưới hay trao quà cưới, đồng thời thỏa thuận không sinh con. Meilan chia sẻ rằng cuộc hôn nhân này cho phép họ trở thành người giám hộ hợp pháp cho nhau trong những tình huống khẩn cấp về y tế.
"Chồng tôi và tôi là bạn cùng phòng, sống chung một mái nhà nhưng cũng là gia đình của nhau," Meilan nói.
Cả hai đều độc lập tài chính, mỗi người thu nhập hơn 10.000 nhân dân tệ mỗi tháng. Họ cùng góp 500.000 nhân dân tệ để mua nhà ở vùng ngoại ô, tự chia đôi chi phí sửa sang. Tại nhà, họ ngủ ở phòng riêng, không phát sinh quan hệ tình dục, mỗi người vẫn giữ khoảng trời riêng cho mình. Họ cũng dành một phần thu nhập để bỏ vào tài khoản tiết kiệm chung nhằm lên kế hoạch du lịch.
Trên mạng xã hội Trung Quốc, Meilan và chồng nhận được nhiều sự ủng hộ với hơn 12.000 lượt theo dõi.
"Tôi thật sự ngưỡng mộ cách hai bạn đồng hành cùng nhau, vừa độc lập vừa tương hỗ," một cư dân mạng bình luận. "Thật may mắn khi tìm được một người bạn đời như vậy," người khác chia sẻ.
Một lựa chọn thực dụng để tránh áp lực hôn nhân
Chloe, 33 tuổi, sống tại Thượng Hải, cũng quyết định kết hôn với bạn đại học vào năm ngoái.
"Phụ nữ bằng tuổi tôi đều lần lượt kết hôn, sinh con," Chloe nói. "Hôn nhân bạn bè giúp tôi tránh được những lời dị nghị từ xã hội."
Tuy nhiên, Chloe cũng lo ngại việc dính líu vào các rắc rối gia đình của người bạn đời.
Để tránh mâu thuẫn, họ đã ký hợp đồng tiền hôn nhân, trong đó quy định rõ về chi phí sinh hoạt, quyền sở hữu tài sản riêng biệt và việc thăm hỏi gia đình. Đặc biệt, hợp đồng còn có điều khoản gọi là "kích hoạt ly hôn": "Nếu một trong hai người tìm thấy tình yêu đích thực và muốn bước vào cuộc hôn nhân truyền thống, chúng tôi có thể ly hôn," Chloe giải thích.
Cô cho biết hai người dự định sẽ thông báo với gia đình về cuộc hôn nhân bạn bè này "vào thời điểm thích hợp" và có thể cân nhắc việc nhận con nuôi.
Các chuyên gia: Đây chỉ là giải pháp tạm thời
Theo bà Pan Lian, chuyên gia tư vấn mối quan hệ gia đình tại tỉnh Hồ Bắc, hôn nhân bạn bè giúp duy trì sự độc lập cá nhân, đồng thời giảm áp lực từ xã hội.
Tuy nhiên, bà cũng cảnh báo rằng mô hình này tiềm ẩn sự bất ổn: "Hôn nhân bạn bè chỉ là giải pháp tạm thời để ứng phó với áp lực xã hội, không phải con đường lâu dài," bà Pan nhận định.
"Khi điều kiện sống và chính sách phúc lợi cho người độc thân được cải thiện, xu hướng này có thể giảm dần."
Tại Trung Quốc, áp lực kết hôn từ gia đình và xã hội vẫn rất nặng nề, đặc biệt với phụ nữ sau tuổi 30. Trong bối cảnh đó, hôn nhân bạn bè trở thành một cách thức mới để các bạn trẻ vừa tự bảo vệ quyền tự do cá nhân, vừa giữ thể diện cho bản thân và gia đình.
Dù không hoàn hảo và còn gây tranh cãi, nhưng rõ ràng, đây là một phản ứng thực tế và thông minh trước những ràng buộc truyền thống còn đè nặng trong xã hội hiện đại.
