Mới đây, cộng đồng mạng đang xôn xao sự việc chị Lê Thị Thu Hoà (mẹ Bắp) nhận được số tiền 16,7 tỷ đồng nhờ TikToker Phạm Thoại kêu gọi từ thiện để chữa bệnh ung thư máu cho con. Dư luận đang đặt ra rất nhiều câu hỏi về tính minh bạch xung quanh số tiền từ thiện nêu trên.
Cùng với đó, nhiều độc giả cũng thắc mắc, liệu chị Lê Thị Thu Hoà là người nhận tiền, có phải nộp Số tiền mẹ Bắp nhận được quyên góp là gần 17 tỷ đồng
Không phải đóng thuế TNCN khi nhận tiền quyên góp
Trao đổi với VietnamFinance, ông Nguyễn Văn Được, Tổng giám đốc Công ty TNHH Kế toán và Tư vấn Thuế Trọng Tín cho biết, theo pháp luật thuế các khoản tiền thu hộ, chi hộ và cho tặng thì không phải nộp thuế vì không phát sinh nghĩa vụ thuế.
Trong giao dịch đóng góp từ thiện này, xuất phát từ quy định của Luật Dân sự, khi người có tiền mà mong muốn làm từ thiện, giúp đỡ một đối tượng khác nhưng không trực tiếp đi làm mà uỷ quyền qua một người khác.
“Nếu Phạm Thoại nhận 10 đồng, đi làm từ thiện 10 đồng là thu hộ, chi hộ và trường hợp mẹ Bắp nhận cho, tặng bằng tiền nên cả hai người đều không phải nộp thuế TNCN”, ông Được khẳng định.
Tuy nhiên, cũng xảy ra thêm hai tình huống đối với trường hợp người nhận tiền quyên góp mà không đi làm từ thiện hoặc sử dụng không đúng mục đích.
Thứ nhất, nếu ngay ban đầu người nhận tiền đã có ý đồ như vậy thì đây là hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.
Trường hợp hai, người nhận tiền quyên góp với mục đích ban đầu là làm từ thiện, nhưng sau đó phát sinh lòng tham, sử dụng không đúng mục đích, đây là hành vi lạm dụng tín nhiệm, chiếm đoạt tài sản.
Với cả 2 trường hợp này, nếu bị xử lý hình sự, cũng không phát sinh nghĩa vụ thuế.
Do đó, trong mọi trường hợp đối với sự việc mẹ Bắp nhận số tiền quyên góp từ cộng đồng mạng thông qua kêu gọi của người nổi tiếng là Tiktoker Phạm Thoại, đều không phải nộp thuế TNCN.
Ông Được cũng lưu ý, hiện nay trong pháp luật thuế hiện hành cũng có quy định thu nhập từ quà tặng phải chịu thuế TNCN. Tuy nhiên quà biếu, quà tặng phải là động sản, bất động sản đăng ký quyền sở hữu, hoặc cổ phiếu, chứng khoán, vốn góp mới phải chịu thuế TNCN. Còn nếu quà tặng từ tiền mặt thì không phải thu nhập chịu thuế.
Cá nhân, doanh nghiệp ủng hộ có được trừ khỏi Thu nhập chịu thuế?
Chuyên gia Nguyễn Văn ĐượcTrả lời cho vấn đề này, ông Nguyễn Văn Được cũng cảnh báo, hiện nay đa phần các cá nhân, doanh nghiệp đi làm từ thiện nhưng chưa đúng pháp luật.
Theo quy định, đối với doanh nghiệp, các khoản tài trợ, từ thiện đang được tính vào chi phí được giảm trừ của doanh nghiệp. Nhưng với cá nhân, ủng hộ trực tiếp vào tài khoản của người đi quyên góp lại không được tính vào chi phí giảm trừ thuế TNCN.
Dẫn quy định tại khoản 3 Điều 9 Thông tư 111, Ông Được nêu, người nộp thuế được phép trừ các khoản đóng góp từ thiện ra khỏi thu nhập chịu thuế TNCN trong các trường hợp gồm: Đóng góp vào các tổ chức, cơ sở chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, người khuyết tật, người già không nơi nương tựa; đóng góp vào các quỹ từ thiện, quỹ nhân đạo, quỹ khuyến học (những tổ chức này phải được thành lập và hoạt động theo quy định pháp luật).
Sau khi hoàn thành, tổ chức, cá nhân có chức năng của một DN xã hội cấp một xác nhận đóng góp từ thiện cho cá nhân, tổ chức quyên góp, cộng với các chứng từ chuyển khoản thì mới được trừ khỏi thu nhập chịu thuế khi quyết toán thuế TNCN, thuế TNDN.
Do đó, nếu khoản đóng góp được chuyển trực tiếp đến gia đình bé Bắp qua tài khoản cá nhân của chị Lê Thị Thu Hoà hoặc thông qua các cá nhân không thuộc các tổ chức, quỹ từ thiện được công nhận theo quy định, người quyên góp không đủ điều kiện để được trừ khi tính thuế TNCN.
Đối với doanh nghiệp, ông Được lấy ví dụ về một tổ chức là Công ty TNHH Charity Trust Fund Trọng Tín với chức năng hoạt động của một doanh nghiệp xã hội. Để tiền từ thiện tính vào chi phí được giảm trừ của doanh nghiệp thì cần phải lưu ý.
Trước hết, thông báo cho cơ quan có thẩm quyền về việc làm từ thiện, trường hợp kêu gọi trong nước thì phải thông báo cho UBND cấp xã. Cùng với đó, phải tài khoản riêng, thu chi riêng, đóng tài khoản theo quy định của pháp luật.
“Hiện nay, rất nhiều cá nhân, tổ chức chưa làm đúng các quy định này tạo kẽ hở cho các đối tượng lợi dụng việc làm từ thiện để chiếm đoạt tài sản”, ông Được quan ngại.
