Anh Lý Dũng (tên đã thay đổi), 45 tuổi, vốn có sức khỏe khá ổn định. Thế nhưng, sau một bữa cơm gia đình, anh bỗng thở gấp, sắc mặt tái nhợt rồi gục trên ghế sofa. Khi người nhà đưa đi cấp cứu, anh đã hôn mê. Chẩn đoán của bác sĩ: viêm tụy cấp kèm suy đa tạng. Dù nỗ lực cứu chữa suốt 4 ngày, anh vẫn không qua khỏi. Chủ trị bác sĩ không giấu nổi bức xúc: “Hai loại thực phẩm này sao lại có thể ăn ngày nào cũng được? Chúng tôi đã nhiều lần khuyên bệnh nhân rồi!”
Không ai ngờ bữa cơm quen thuộc lại trở thành bữa cuối cùng. Giống nhiều người trung niên khác, anh Dũng bận rộn, ăn khỏe, đặc biệt ưa thích các món đậm vị, chiên rán và đồ muối mặn như lẩu cay, nướng, thịt xông khói, thịt muối. Rau củ chỉ ăn cho có, còn bữa tối thường gọi đồ ăn sẵn nhiều dầu mỡ, muối mặn. Những dấu hiệu đau bụng lâm râm trước đó bị anh xem nhẹ, và kết cục là một bi kịch không thể cứu vãn.
“Sát thủ vô hình” trên mâm cơm: Thừa dầu mỡ, quá nhiều muối
Những món ăn giàu dầu mỡ và muối không chỉ thỏa mãn vị giác mà còn âm thầm bào mòn sức khỏe. Ăn nhiều dầu mỡ làm tăng mỡ máu, gây xơ vữa động mạch, thậm chí dẫn tới viêm tụy cấp – căn bệnh có tỷ lệ tử vong tới 30%. Trong khi đó, ăn mặn khiến huyết áp tăng, thận quá tải, dạ dày dễ tổn thương và nguy cơ ung thư dạ dày cao hơn.
Theo báo cáo Dinh dưỡng và bệnh mạn tính của người Trung Quốc (2022), lượng muối trung bình người trưởng thành tiêu thụ mỗi ngày gần 10g, gấp đôi khuyến nghị của Tổ chức Y tế thế giới (WHO).
Nguy cơ tiềm ẩn nếu “ngày nào cũng ăn”
Đối với tụy: thức ăn nhiều dầu mỡ bắt buộc tụy phải tiết men tiêu hóa liên tục, dễ dẫn tới tự tiêu hủy cơ quan này.
Đối với mạch máu: mỡ và muối làm thành mạch bị “rỉ sét”, gây tắc nghẽn, tăng nguy cơ đột quỵ và nhồi máu cơ tim.
Đối với thận và dạ dày: thực phẩm mặn khiến thận làm việc quá tải, lâu ngày dễ suy thận, đồng thời tăng 25–30% nguy cơ ung thư dạ dày.
Bác sĩ khuyến nghị 3 bước để “cứu bàn ăn”
Ăn nhiều rau xanh, chiếm ít nhất một nửa khẩu phần, giúp giảm hấp thu dầu mỡ.
Ưu tiên ngũ cốc thô, thịt nạc, cá, tôm, hạn chế phủ tạng, thịt mỡ và đồ muối.
Nấu nướng ít dầu, ít muối, thay gia vị mặn bằng thảo mộc, gia vị tự nhiên. Tốt nhất chỉ nên ăn đồ nhiều dầu mỡ, mặn tối đa 1 lần/tuần.
Những bữa cơm gia đình tưởng bình thường lại có thể trở thành “quả bom hẹn giờ” cho sức khỏe. Bác sĩ nhấn mạnh: “Không phải không được ăn lẩu, thịt muối hay đồ nướng, mà điều nguy hiểm là coi chúng như món ăn hàng ngày.”
Đừng đợi đến khi cơ thể lên tiếng cảnh báo mới hối hận. Chỉ cần thêm một bát rau, bớt đi một thìa dầu mỡ, muối mặn, bạn đã đầu tư cho sức khỏe lâu dài.
