Vàng da, vàng mắt: Tín hiệu rõ ràng gan đang gặp vấn đề
Một trong những dấu hiệu dễ nhận biết nhất khi gan bị tổn thương là vàng da, vàng mắt. Nguyên nhân là do sự tích tụ của bilirubin, một sắc tố vàng được sinh ra từ quá trình phân hủy hồng cầu.
Ở người khỏe mạnh, gan sẽ chuyển hóa và đào thải bilirubin ra ngoài cơ thể qua mật và nước tiểu. Tuy nhiên, nếu gan bị tổn thương do viêm gan, xơ gan, ung thư tuyến tụy hoặc tắc ống mật, bilirubin sẽ tích tụ trong máu và ngấm vào các mô, gây ra tình trạng vàng da, vàng mắt.
Đây là dấu hiệu lâm sàng cần được theo dõi sớm vì có thể là biểu hiện của những bệnh lý nghiêm trọng ở gan.
Dễ bầm tím dù chỉ va chạm nhẹ
Gan là cơ quan sản xuất các protein tham gia quá trình đông máu như fibrinogen và prothrombin. Khi gan bị tổn thương, lượng protein này giảm khiến máu khó đông hơn, dẫn đến tình trạng dễ bị bầm tím, chảy máu kéo dài khi có vết thương nhỏ.
Ngoài ra, bệnh gan còn làm giảm số lượng tiểu cầu và gây giãn tĩnh mạch, khiến thành mạch yếu và dễ vỡ. Nếu bạn thấy mình thường xuyên xuất hiện vết bầm tím mà không rõ lý do, đó có thể là dấu hiệu gan đang suy yếu.
Phù nề chân và mắt cá chân
Khi gan hoạt động không hiệu quả, việc sản xuất albumin, loại protein duy trì áp suất thẩm thấu trong mạch máu, bị giảm sút. Điều này khiến nước dễ bị thoát ra khỏi lòng mạch và tích tụ tại các mô, gây phù nề.
Tình trạng này thường thấy rõ nhất ở mắt cá chân, bàn chân, đặc biệt vào cuối ngày. Nếu không do nguyên nhân thận hay tim mạch, phù nề kéo dài nên được kiểm tra chức năng gan.
Ngứa da dai dẳng, khó chịu
Khi chức năng gan suy giảm, khả năng lọc và loại bỏ độc tố cũng bị ảnh hưởng. Các chất độc còn tồn đọng trong máu và tích tụ dưới da sẽ kích thích các thụ thể gây ngứa.
Điểm đặc biệt là ngứa da do gan thường không giảm dù đã dùng thuốc hay các biện pháp làm dịu thông thường. Tình trạng này có thể kéo dài hàng tuần, thậm chí hàng tháng.
Nếu bạn bị ngứa kéo dài không rõ nguyên nhân, đặc biệt là kèm theo vàng da hoặc mệt mỏi, nên đi khám để kiểm tra chức năng gan.
Bụng phình to bất thường
Bụng to không rõ nguyên nhân có thể là dấu hiệu của cổ trướng, hiện tượng tích tụ dịch trong ổ bụng, thường gặp ở người mắc bệnh gan mạn tính như xơ gan.
Nguyên nhân là do gan bị tổn thương, không thể đào thải dịch, đồng thời thiếu albumin và giãn tĩnh mạch cửa khiến áp lực trong ổ bụng tăng cao.
Khi thấy bụng ngày càng to dù không ăn nhiều, đặc biệt kèm theo phù chân, chán ăn, mệt mỏi, cần đi khám ngay để loại trừ các bệnh lý về gan.
Chảy máu nướu răng
Không chỉ do viêm lợi hay vệ sinh răng miệng kém, chảy máu nướu cũng có thể là biểu hiện của rối loạn đông máu do gan gây ra.
Gan suy yếu khiến quá trình tổng hợp các yếu tố đông máu bị đình trệ, đồng thời làm giảm số lượng tiểu cầu, điều kiện dẫn đến chảy máu kéo dài, trong đó có nướu răng.
Ngoài ra, gan tổn thương cũng ảnh hưởng đến hệ vi khuẩn trong miệng, khiến nướu dễ bị viêm và chảy máu. Nếu tình trạng này xảy ra thường xuyên, bạn nên nghĩ đến việc kiểm tra chức năng gan bên cạnh các yếu tố răng miệng.
Gan là cơ quan “thầm lặng” vì ít khi gây đau đớn rõ rệt ngay cả khi tổn thương đã tiến triển. Do đó, việc nhận biết sớm các dấu hiệu bất thường về ngoại hình là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe gan.
Ngoài việc kiểm tra định kỳ men gan, mỗi người cần xây dựng lối sống lành mạnh: ăn uống cân bằng, hạn chế rượu bia, kiểm soát cân nặng và tránh lạm dụng thuốc.
Những thay đổi nhỏ trên cơ thể có thể là lời cảnh báo quan trọng từ gan, đừng phớt lờ nếu không muốn phải trả giá đắt.
