Theo Nghị định 95 hướng dẫn chi tiết một số điều của Luật Nhà ở 2023 hiệu lực từ 1/8/2024, có 8 trường hợp nhà ở được giao dịch khi chưa có giấy chứng nhận quyền sở hữu (sổ đỏ/sổ hồng).
Thứ nhất, đối với giao dịch mua bán, thuê mua nhà ở trong dự án đầu tư xây dựng nhà ở thì phải có các giấy tờ chứng minh nhà ở đủ điều kiện đưa vào kinh doanh.
Với nhà ở tái định cư hình thành trong tương lai, chủ đầu tư phải có giấy tờ chứng minh điều kiện được kinh doanh; cần có giấy nghiệm thu đưa vào sử dụng nếu muốn bán nhà loại này có sẵn.
Trường hợp mua bán, thuê mua nhà ở xã hội, nhà ở cho lực lượng vũ trang nhân dân thì phải có giấy tờ chứng minh đủ điều kiện được giao dịch theo quy định của pháp luật về phát triển và quản lý nhà ở xã hội.
Thứ hai, đối với giao dịch mua bán, thuê mua nhà ở hình thành trong tương lai không thuộc dự án đầu tư xây dựng nhà ở thì phải có giấy tờ chứng nhận về quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật về đất đai và Giấy phép xây dựng đối với trường hợp phải có Giấy phép xây dựng theo pháp luật về xây dựng. Trường hợp không thuộc diện phải cấp Giấy phép xây dựng thì phải có giấy tờ chứng minh về việc đầu tư xây dựng nhà ở đó.
Thứ ba, giao dịch mua bán, thuê nhà ở thuộc tài sản công, phải có giấy tờ xác định nhà ở thuộc diện được thuê, bán theo quy định.
Thứ tư, đối với giao dịch tặng cho nhà tình nghĩa, nhà tình thương, nhà đại đoàn kết, tổ chức phải có giấy tờ chứng minh về việc xây dựng nhà ở để tặng, cho.
Thứ năm, đối với giao dịch thế chấp nhà ở hình thành trong tương lai của chủ đầu tư dự án, phải có các giấy tờ chứng minh đủ điều kiện được thế chấp, đã xây xong phần móng, nhà ở không thuộc một phần hoặc toàn bộ dự án mà chủ đầu tư đã thế chấp hoặc có giấy tờ chứng minh đã giải chấp nếu có thế chấp.
Thứ sáu, trường hợp cho thuê, mượn, ở nhờ, ủy quyền quản lý nhà ở (trừ cho thuê nhà ở thuộc tài sản công), bên cho thuê, mượn phải có hợp đồng mua hoặc thuê ký với chủ đầu tư dự án. Nếu chuyển nhượng hợp đồng mua bán, họ phải có thêm văn bản chuyển nhượng. Trường hợp tự làm nhà ở, người dân phải có giấy phép xây dựng hoặc chứng minh quyền sở hữu nhà ở.
Thứ bảy, nếu thừa kế nhà ở được tặng cho, người tặng phải có giấy tờ chứng minh quyền sở hữu nhà. Trường hợp thừa kế nhà thuộc diện mua, thuê mua, bên bán phải có hợp đồng mua bán, thuê kèm giấy tờ chứng minh quyền sở hữu hoặc đầu tư xây dựng công trình.
Nếu thừa kế nhà ở thuộc diện đầu tư xây mới, bên để thừa kế phải có giấy phép xây dựng và giấy chứng minh quyền sử dụng đất. Trường hợp thừa kế nhà theo quyết định của tòa án, người nhận phải có bản án hoặc quyết định của tòa.
Thứ tám, doanh nghiệp bị giải thể muốn bán nhà phải có quyết định hoặc thông báo việc này. Trường hợp phá sản, họ phải có quyết định của tòa án.
9 trường hợp được cấp đổi sổ đỏ từ 1/8
Mới đây, Chính phủ đã ban hành Nghị định 101/2024/NĐ-CP (Nghị định 101) ngày 29/7/2024 về điều tra cơ bản đất đai; đăng ký, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) và Hệ thống thông tin đất đai. Trong đó, nghị định này có quy định cấp đổi sổ đỏ đã cấp.
Theo Nghị định 101 mà Chính phủ vừa ban hành, các trường hợp cấp đổi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất (sổ đỏ) đã cấp từ ngày 1/8 bao gồm:
1. Người sử dụng đất có nhu cầu đổi Giấy chứng nhận đã cấp trước ngày 1/8 sang giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất.
2. Giấy chứng nhận đã cấp bị ố nhòe, rách, hư hỏng.
3. Giấy chứng nhận đã cấp chung cho nhiều thửa đất mà thực hiện cấp riêng cho từng thửa đất theo nhu cầu của người sử dụng đất và trường hợp cấp đổi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất.
4. Mục đích sử dụng đất ghi trên Giấy chứng nhận đã cấp theo quy định của pháp luật về đất tại thời điểm cấp Giấy chứng nhận đã cấp khác với mục đích sử dụng đất theo phân loại đất quy định tại Điều 9 Luật Đất đai 2024 và quy định tại Nghị định của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều Luật Đất đai 2024.
5. Vị trí thửa đất trên Giấy chứng nhận đã cấp không chính xác so với vị trí thực tế sử dụng đất tại thời điểm cấp Giấy chứng nhận đã cấp.
6. Quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất là tài sản chung của vợ và chồng mà Giấy chứng nhận đã cấp chỉ ghi họ, tên của vợ hoặc của chồng, nay có yêu cầu cấp đổi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất để ghi cả họ, tên vợ và họ, tên chồng.
7. Giấy chứng nhận đã cấp ghi tên hộ gia đình, nay các thành viên có chung quyền sử dụng đất của hộ gia đình đó có yêu cầu cấp đổi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất để ghi đầy đủ tên thành viên có chung quyền sử dụng đất của hộ gia đình.
8. Thay đổi địa chỉ của thửa đất đã được cấp Giấy chứng nhận.
9. Thay đổi kích thước các cạnh, diện tích, số hiệu của thửa đất do đo đạc lập bản đồ địa chính, trích đo địa chính thửa đất mà ranh giới thửa đất không thay đổi.