Một người đàn ông 69 tuổi sống tại thành phố Aarhus, Đan Mạch đã tử vong sau khi uống một lượng nhỏ nước dừa được cho là đã hỏng. Trường hợp hiếm gặp này hiện đang thu hút sự quan tâm đặc biệt từ giới chuyên môn y tế tại châu Âu và châu Á.
Theo báo cáo được công bố trên nền tảng khoa học ResearchGate bởi nhà nghiên cứu Thomas Birkelund, nạn nhân – không được tiết lộ danh tính – đã uống nước từ một quả dừa được mua từ trước và bảo quản ở nhiệt độ phòng suốt một tháng. Khi uống, ông cảm thấy mùi vị lạ và nhanh chóng bỏ dở. Sau đó, ông mở quả dừa ra thì thấy phần thịt bên trong nhớt và "trông có vẻ đã thối rữa", theo lời kể của người vợ.
Diễn biến nhanh chóng chỉ trong vài giờ
Khoảng ba giờ sau khi uống nước dừa, ông bắt đầu lên cơn sốt, vã mồ hôi và nôn mửa liên tục. Khi nhân viên y tế tới nơi, ông đã ở trong trạng thái mất phương hướng, da tái nhợt và không thể giữ thăng bằng. Nạn nhân được đưa vào bệnh viện cấp cứu trong tình trạng nguy kịch.
Chụp cộng hưởng từ (MRI) cho thấy não ông bị sưng nghiêm trọng. Các bác sĩ ban đầu điều trị ông theo hướng bệnh lý não chuyển hóa – tình trạng rối loạn hóa học trong não – tuy nhiên, sau 26 giờ nằm điều trị tích cực, ông được tuyên bố chết não.
Khám nghiệm tử thi sau đó phát hiện trong khí quản nạn nhân có sự hiện diện của một loại nấm tên arthrinium saccharicola, được xác định là nguồn phát sinh hợp chất độc hại 3-nitropropionic acid (3-NPA) – thủ phạm gây ra tình trạng tổn thương não không thể phục hồi.
Kết quả phân tích phần còn lại của quả dừa do các cơ quan chức năng thực hiện cho thấy nấm độc này đã phát triển bên trong do điều kiện bảo quản không phù hợp. Đây là một loại nấm từng được ghi nhận trong các vụ ngộ độc tại Trung Quốc và một số nước châu Phi, chủ yếu liên quan đến mía đường hỏng và các thực phẩm nấm mốc khác.
Tiến sĩ Thomas Birkelund nhận định: “Triệu chứng nhiễm độc 3-NPA ở người tương đồng với những ca ngộ độc acid bongkrekic được ghi nhận tại Trung Quốc và châu Phi: bắt đầu bằng các triệu chứng tiêu hóa như nôn, tiêu chảy, sau đó là tổn thương thần kinh trung ương, hôn mê và tử vong. Trường hợp bệnh nhân Đan Mạch hoàn toàn phù hợp với diễn tiến này.”
Lời cảnh báo từ chuyên gia
Vụ việc đã khiến giới y tế đưa ra khuyến cáo mạnh mẽ về việc bảo quản các sản phẩm từ dừa, đặc biệt là dừa tươi đã qua sơ chế. Theo Tiến sĩ Samuel Choudhury, chuyên gia y học dự phòng tại Singapore với hơn 300.000 người theo dõi trên Instagram, việc bảo quản sai cách có thể dẫn tới nguy cơ nhiễm nấm và ngộ độc cực kỳ nguy hiểm.
“Luôn luôn bảo quản dừa trong tủ lạnh, đặc biệt là các loại dừa đã bóc vỏ một phần, bởi chúng rất dễ nhiễm nấm và lên men. Chỉ các loại dừa còn nguyên vỏ cứng mới có thể để ở nhiệt độ thường,” ông cảnh báo.
Bên cạnh đó, các chuyên gia cũng khuyên người tiêu dùng không nên để dừa tươi quá lâu mà không sử dụng. Trong điều kiện khí hậu ấm áp và ẩm thấp, chỉ sau vài ngày, vi sinh vật và nấm mốc có thể phát triển nhanh chóng, tạo ra độc tố nguy hiểm mà mắt thường không nhận biết được.
Dù đây là một ca bệnh hiếm gặp, các chuyên gia y tế cho rằng vụ việc là lời cảnh tỉnh rõ ràng về an toàn thực phẩm và thói quen bảo quản đồ ăn thức uống tại nhà.
“Tình trạng ngộ độc do độc tố nấm không phải mới, nhưng lại thường bị xem nhẹ do hiếm gặp hoặc khó phát hiện ngay. Với những loại thực phẩm như dừa, mía, các sản phẩm làm từ ngũ cốc, người tiêu dùng cần đặc biệt cẩn trọng nếu có dấu hiệu mùi lạ, vị chua, kết cấu bất thường hoặc nghi có hiện tượng lên men,” chuyên gia độc chất học tại Viện Y học Nhiệt đới Copenhagen nhận xét.
Trung tâm An toàn Thực phẩm Đan Mạch đã ra thông báo khuyến cáo người dân kiểm tra kỹ các sản phẩm dừa tươi được bày bán tại siêu thị, và yêu cầu các nhà phân phối nêu rõ hướng dẫn bảo quản trên bao bì sản phẩm.
