Ngày 14 tháng 2, phát ngôn viên của Điện Kremlin Dmitry Peskov đã đưa ra một phản ứng mạnh mẽ trước tuyên bố gây tranh cãi của Phó Tổng thống Mỹ JD Vance. Trong một cuộc phỏng vấn với Wall Street Journal, ông Vance khẳng định rằng Mỹ có nhiều "công cụ đòn bẩy về kinh tế và quân sự" có thể sử dụng để tạo áp lực lên Nga, buộc nước này phải đồng ý với một thỏa thuận hòa bình có lợi cho Ukraine. Lời phát biểu này khiến Điện Kremlin cảm thấy bất ngờ và yêu cầu phía Mỹ làm rõ ý định của mình.
Peskov nhấn mạnh: “Đây là một yếu tố mới trong lập trường của Mỹ. Chúng tôi chưa từng nghe thấy những tuyên bố như vậy trước đây. Vì vậy, trong những cuộc tiếp xúc sắp tới, chúng tôi hy vọng sẽ nhận được thêm thông tin làm rõ về vấn đề này.” Sự phản ứng từ phía Nga cho thấy một sự lo ngại sâu sắc về những bước đi tiếp theo của Washington trong việc sử dụng sức mạnh quân sự và kinh tế để can thiệp vào cuộc xung đột Nga - Ukraine.
Tuyên bố của ông Vance không chỉ làm dấy lên những câu hỏi trong nội bộ Nga, mà còn tạo ra một làn sóng quan ngại trong các quốc gia châu Âu và Ukraine. Mặc dù cuộc gặp thượng đỉnh giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin vào đầu tuần này đã được thông báo, Kiev và các đồng minh của Ukraine lại lo ngại rằng họ sẽ bị gạt ra khỏi các cuộc đàm phán hòa bình.
Theo Tổng thống Trump, các quan chức Mỹ và Nga sẽ gặp nhau tại Munich vào ngày 14 tháng 2, và Ukraine cũng được mời tham gia. Tuy nhiên, ngay lập tức chính quyền Kiev phản đối, tuyên bố rằng họ không có kế hoạch tham gia vào các cuộc đàm phán với Nga tại sự kiện này. Điều này phản ánh sự lo ngại rằng các quyết định quan trọng về tương lai của Ukraine có thể được đưa ra mà không có sự tham gia trực tiếp của quốc gia này.
Phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Nga, bà Maria Zakharova, cũng đã chỉ trích Hội nghị An ninh Munich, cho rằng đây là một diễn đàn “thiên vị Ukraine” và không phản ánh một cách công bằng các lợi ích của tất cả các bên liên quan. Bà Zakharova khẳng định rằng Nga không nhận được lời mời tham dự hội nghị và sẽ không tham gia sự kiện này. Điều này càng làm gia tăng căng thẳng giữa Moscow và các quốc gia phương Tây, trong bối cảnh các cuộc đàm phán hòa bình vẫn còn chưa rõ ràng.
Mặc dù vậy, sự bất đồng giữa Nga và các quốc gia phương Tây không chỉ thể hiện qua các phát biểu của các quan chức Mỹ và Nga. Ngày 14 tháng 2, Ngoại trưởng Đức Annalena Baerbock cũng đã có phát biểu quan trọng tại Hội nghị An ninh Munich. Bà nhấn mạnh rằng một nền hòa bình giả tạo sẽ không mang lại lợi ích lâu dài cho người dân Ukraine và các quốc gia châu Âu. Theo bà Baerbock, một nền hòa bình bền vững chỉ có thể đạt được khi có sự tham gia đầy đủ của Ukraine, với các cam kết bảo vệ an ninh lâu dài cho quốc gia này và đảm bảo quyền lợi của người dân Ukraine.
Bà Baerbock cũng kêu gọi các cuộc đàm phán quốc tế sâu rộng hơn giữa các đối tác phương Tây, trong đó có Mỹ, về những bước đi tiếp theo nhằm đảm bảo an ninh cho Ukraine và thúc đẩy tiến trình gia nhập Liên minh châu Âu của quốc gia này. Các cam kết an ninh mạnh mẽ từ NATO và một chính sách hòa bình thực tế sẽ là những yếu tố then chốt trong việc giải quyết cuộc xung đột.
Mặc dù các quan chức phương Tây đã thể hiện lập trường rõ ràng, Ukraine vẫn tiếp tục khẳng định rằng bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào cũng không thể thiếu sự tham gia của chính phủ Kiev. Chính quyền Ukraine nhấn mạnh rằng các cuộc đàm phán không thể diễn ra mà không có sự tham gia trực tiếp của họ, đặc biệt khi vấn đề toàn vẹn lãnh thổ của quốc gia này vẫn chưa được giải quyết.
Ukraine, cùng với các đồng minh châu Âu, lo ngại rằng các quốc gia lớn, như Mỹ và Nga, có thể đạt được một thỏa thuận mà không đảm bảo đầy đủ quyền lợi và sự bảo vệ cho Ukraine. Sự xuất hiện của các “đòn bẩy quân sự và kinh tế” mà ông Vance đề cập càng khiến những lo ngại này trở nên mạnh mẽ hơn. Nếu Mỹ thực sự áp dụng các biện pháp quân sự hoặc kinh tế mạnh mẽ, liệu điều này có dẫn đến sự thay đổi trong lập trường của Nga hay không, vẫn là một câu hỏi chưa có lời giải.
