Các lệnh trừng phạt mà Mỹ áp đặt lên Nga, đặc biệt là việc đưa Tổ hợp đóng tàu Zvezda vào “danh sách đen” đầu năm nay, đang được coi là lý do dẫn đến việc “gã khổng lồ” của ngành đóng tàu Nga hủy bỏ hợp đồng với đối tác Hàn Quốc.
Hôm 11/6, Zvezda đột ngột thông báo cho Samsung Heavy Industries (SHI) về việc hủy 2 hợp đồng trị giá khoảng 4,3 tỷ USD giữa hai bên về đóng 10 tàu chở khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) phá băng và 7 tàu chở dầu con thoi phá băng, trang Korea Times cho biết.
Quyết định đơn phương rút khỏi thỏa thuận của Zvezda được đưa ra sau gần 2 năm Washington và Seoul gia tăng các lệnh trừng phạt cũng như động thái của Mỹ hồi đầu tuần này bao gồm việc nhắm mục tiêu sâu hơn vào các hoạt động khai thác năng lượng ở Bắc Cực.
SHI có lịch sử hợp tác lâu dài với Zvezda và từ năm 2019 đến năm 2021 đã ký kết một loạt thỏa thuận đóng tàu cao cấp mà theo đó phía Hàn Quốc thiết kế và cung cấp các khối cho tàu chở hàng lỏng sẽ được hoàn thành tại xưởng của Zvezda.
5 tàu theo hợp đồng năm 2019 đã được giao, nhưng các thỏa thuận năm 2020 và 2021 bị cản trở do áp lực trừng phạt ngày càng gia tăng. Công ty con của Samsung đang thiết kế các tàu khi lệnh trừng phạt đầu tiên được áp đặt theo sau chiến dịch quân sự của Nga ở Ukraine. Kết quả là SHI đã ngừng sản xuất các khối và thiết bị cho Zvezda cho 10 tàu chở LNG và 7 tàu chở dầu đưa đóng với lý do “bất khả kháng”.
Lễ hạ thủy tàu chở dầu và LNG có khả năng phá băng tại nhà máy đóng tàu Zvezda, tháng 8/2023. Ảnh: High North News
Đầu năm nay, Mỹ đã liệt Zvezda vào “danh sách đen” trừng phạt và chặn các giao dịch với công ty Nga. Sau nhiều tháng đàm phán giữa SHI và Zvezda về việc có nên duy trì hợp đồng hay không, công ty Nga đã đơn phương tuyên bố hủy hợp đồng và yêu cầu công ty đóng tàu Hàn Quốc trả lại số tiền tạm ứng trị giá 800 triệu USD đã nhận và trả lãi cho các khoản nợ đọng.
“Khách hàng Nga đơn phương cho rằng hợp đồng đã không được thực hiện trong quá trình đàm phán”, công ty Hàn Quốc cho biết hôm 13/6. “Vì thông báo chấm dứt hợp đồng là bất hợp pháp nên chúng tôi dự định nộp đơn khiếu nại lên Tòa án Trọng tài Singapore để giải quyết. Chúng tôi cũng có kế hoạch tiếp tục đàm phán với khách hàng”.
Các nhà phân tích chứng khoán kỳ vọng yêu cầu của Zvezda sẽ có tác động hạn chế đến hoạt động kinh doanh của SHI trong thời gian ngắn.
“Điều này sẽ không ảnh hưởng đến việc xây dựng các sản phẩm khác của công ty”, nhà phân tích chứng khoán Shinyoung Eom Kyung-ah của Hàn Quốc cho biết. “Thông thường, tòa trọng tài sẽ mất nhiều thời gian để đưa ra kết luận, vì vậy trong ngắn hạn, sẽ không có thay đổi nào đối với hoạt động kinh doanh của SHI”.
Chưa có phản hồi ngay lập tức từ phía Nga về kế hoạch thưa kiện của công ty Hàn Quốc.
