Ngủ đủ giấc luôn được xem là yếu tố quan trọng giúp cơ thể hồi phục và duy trì sức khỏe. Tuy nhiên, theo một nghiên cứu mới công bố, việc ngủ quá nhiều – cụ thể là từ 9 giờ trở lên mỗi ngày – có thể làm tăng nguy cơ tử vong sớm lên tới 34%, cao hơn cả nguy cơ do thiếu ngủ gây ra.
Công trình nghiên cứu do Đại học Semmelweis (Hungary) chủ trì, phối hợp phân tích hàng chục tập dữ liệu từ các khảo sát và nghiên cứu quốc tế về giấc ngủ. Kết quả cho thấy: những người ngủ dưới 7 giờ mỗi đêm đối mặt với nguy cơ tử vong sớm cao hơn 14% so với nhóm ngủ từ 7–8 giờ (được coi là thời lượng ngủ tối ưu). Nhưng đáng chú ý hơn cả, nhóm ngủ trung bình 9 giờ mỗi đêm có nguy cơ tử vong sớm cao hơn tới 34% – tức cao hơn nhóm thiếu ngủ đến 20 điểm phần trăm.
Phân tích dữ liệu này trên chuyên san The Conversation, các chuyên gia từ Đại học CQ (Úc) – gồm Charlotte Gupta và Gabrielle Rigney – đã đưa ra những lý giải cho hiện tượng tưởng chừng đi ngược lại trực giác thông thường.
Theo nhóm tác giả, ngủ nhiều không nhất thiết là nguyên nhân dẫn đến sức khỏe kém, mà có thể là một hệ quả của tình trạng đó. Những người mắc bệnh mạn tính – như tim mạch, tiểu đường, trầm cảm hay các bệnh về thần kinh – thường có xu hướng ngủ nhiều hơn bình thường. Cơ thể họ cần thêm thời gian để phục hồi, hoặc buộc phải nằm nghỉ lâu do tác dụng phụ của thuốc hay các triệu chứng bệnh lý.
Ngoài ra, một số hành vi lối sống không lành mạnh như hút thuốc, ít vận động hoặc thừa cân – vốn cũng là yếu tố nguy cơ cho nhiều bệnh mạn tính – có thể khiến người ta ngủ kém vào ban đêm và cảm thấy buồn ngủ triền miên vào ban ngày. Vì vậy, việc ngủ nhiều có thể là dấu hiệu gián tiếp cho thấy cơ thể đang đối mặt với những rối loạn tiềm ẩn.
"Ngủ nhiều có thể là triệu chứng của một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, chứ không phải nguyên nhân trực tiếp gây ra nó", hai nhà nghiên cứu nhấn mạnh.
Dù vậy, họ khuyến cáo rằng những ai nhận thấy mình thường xuyên ngủ quá 9 tiếng mỗi ngày nên chủ động đi khám để kiểm tra sức khỏe tổng quát. Việc ngủ quá nhiều không nên được xem là dấu hiệu của cơ thể đang 'ngủ bù', mà có thể là lời cảnh báo âm thầm về tình trạng sức khỏe không ổn định.
Tóm lại, cũng như thiếu ngủ, tình trạng ngủ quá nhiều nên được theo dõi cẩn trọng. Thời lượng ngủ lý tưởng cho người trưởng thành vẫn là từ 7 đến 8 tiếng mỗi đêm – không ít hơn, nhưng cũng không nên vượt quá. Giấc ngủ là cần thiết, nhưng chỉ thực sự có lợi khi được duy trì trong giới hạn hợp lý và gắn liền với chất lượng ngủ tốt.
