Thông tin được Bộ Công an nêu khi báo cáo tiếp thu, giải trình ý kiến đại biểu Quốc hội tại phiên họp Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của bộ luật Hình sự, chiều 10/6 theo báo Thanh Niên.
Thứ trưởng Bộ Công an Lê Quốc Hùng cho biết, Chính phủ bỏ quy định về hình phạt chung thân không giảm án. ẢNH: GIA HÂN
Theo Thứ trưởng Bộ Công an Lê Quốc Hùng, trên cơ sở ý kiến của đại biểu Quốc hội, Chính phủ đã bỏ các quy định có liên quan về hình phạt tù chung thân không xét giảm án.
Tuy nhiên, Chính phủ vẫn giữ đề xuất bỏ hình phạt tử hình đối với 8 tội danh, trong đó có các tội tham ô, nhận hối lộ, sản xuất buôn bán thuốc giả, vận chuyển ma túy.
Ông Hùng giải thích, đề xuất bỏ hình phạt tử hình với 8 tội danh căn cứ trên cơ sở nghiên cứu và đánh giá kỹ lưỡng từ thực tiễn, kinh nghiệm quốc tế.
Cũng theo ông Hùng, hình thức thi hành hình phạt tử hình của nhân loại cũng như ở nước ta theo hướng ngày một nhân đạo hơn, từ các hình thức mang tính trả thù, trút giận vào người phạm tội như tùng xẻo, ném vào vạc dầu, ném vào chuồng cọp, tứ mã phanh thây..., thì đến nay chủ yếu các quốc gia không áp dụng các hình thức tử hình này. Nước ta đã áp dụng hình thức tử hình được coi là nhân đạo nhất đó là tiêm thuốc độc.
Từ phân tích nêu trên, ông Hùng nhấn mạnh, việc bỏ hình phạt tử hình ở 8 tội danh là phù hợp trong điều kiện hiện nay. Một mặt vẫn đáp ứng được yêu cầu đấu tranh phòng, chống tội phạm, đồng thời đáp ứng được tiến trình tiếp tục thu hẹp hình phạt tử hình, cũng như yêu cầu hợp tác, mở rộng quan hệ quốc tế để phát triển đất nuớc.
Riêng với tội tham ô tài sản và tội nhận hối lộ, sau khi bỏ hình phạt tử hình, nhằm bảo đảm thu hồi tài sản do phạm tội mà có, đồng thời khuyến khích người phạm tội tích cực khai báo trong quá trình giải quyết vụ án, dự thảo luật đã sửa đổi, bổ sung quy định: "Người bị kết án tù chung thân về tội tham ô tài sản, tội nhận hối lộ chỉ có thể được xét giảm thời hạn chấp hành hình phạt khi đã chủ động nộp lại ít nhất ba phần tư tài sản tham ô, nhận hối lộ và trong giai đoạn điều tra, truy tố, xét xử đã hợp tác tích cực với cơ quan chức năng trong việc phát hiện, điều tra, xử lý tội phạm hoặc lập công lớn".
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật - Tư pháp Hoàng Thanh Tùng báo cáo ý kiến tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của bộ luật Hình sự. ẢNH: GIA HÂN
Báo VnExpress cho biết thêm, nửa tháng trước, khi thảo luận tại hội trường Quốc hội về dự án luật này, ngày 27/5, đại biểu Phan Thị Mỹ Dung (Giám đốc Sở Tư pháp tỉnh Long An) đề nghị cân nhắc việc áp dụng hình phạt chung thân không xét giảm án vì theo bà hình phạt này "chưa chắc nhân văn hơn tử hình".
Bà cho rằng người chấp hành án tử hình có thể được giảm án chung thân khi được Chủ tịch nước xét ân xá, đặc xá, còn tù chung thân không xét giảm án thì xác định ở trong tù suốt đời, làm mất đi động lực và ý nghĩa cải tạo của phạm nhân, khiến dễ phát sinh tâm lý không muốn chấp hành án. Chưa kể, quy định này còn có thể tạo gánh nặng cho Nhà nước nói chung và công tác giam giữ nói riêng.
Đại biểu Trương Trọng Nghĩa (Phó Chủ nhiệm Đoàn Luật sư TP HCM) cho rằng "phạt tù chung thân không giảm án chưa thực sự phù hợp trong bối cảnh này". Bởi án tù chung thân nói chung cũng rất khó được xem xét giảm án, trừ khi phạm nhân giáo dục tốt, lập công lớn và thực sự có quyết tâm hoàn lương.
Tuy nhiên, nếu áp dụng hình phạt chung thân không giảm án nghĩa là giao cho nhà nước trách nhiệm nuôi sống và bảo vệ phạm nhân suốt đời và xóa đi hy vọng hoàn lương của họ. "Chính sách này không có tác dụng tích cực đối với các phạm nhân và gia đình", ông Nghĩa nêu quan điểm.
Dự án Luật này sẽ được Quốc hội thông qua vào đợt hai của kỳ họp.
