Theo báo Quân đội Nhân dân, UBND thành phố Hà Nội vừa trình HĐND thành phố dự thảo nghị quyết về quy định vùng phát thải thấp, làm rõ lộ trình hạn chế phương tiện giao thông gây ô nhiễm theo Luật Thủ đô 2024.
Theo đó, thành phố sẽ không cấm tuyệt đối xe máy sử dụng nhiên liệu xăng trong Vành đai 1 từ năm 2026, mà dự kiến áp dụng hình thức cấm theo từng khung giờ, thời điểm hoặc khu vực cụ thể, nhằm giảm thiểu ảnh hưởng đến đời sống người dân và bảo đảm lộ trình chuyển đổi phù hợp.
Theo dự thảo, vùng phát thải thấp được xác lập dựa trên các khu vực nằm trong vùng bảo vệ nghiêm ngặt và vùng hạn chế phát thải đã được xác định trong Quy hoạch Thủ đô giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050. Đây cũng là những khu vực thường xuyên xảy ra ùn tắc giao thông với mức phục vụ từ D đến F hoặc có chỉ số chất lượng không khí (AQI) trong tối thiểu một năm gần nhất ở mức dưới trung bình theo số liệu quan trắc quốc gia và thành phố. Việc khoanh vùng phát thải thấp nhằm giúp thành phố có cơ sở pháp lý và kỹ thuật để kiểm soát khí thải phương tiện, hướng đến mục tiêu cải thiện chất lượng không khí đô thị.
Tại các khu vực này, thành phố Hà Nội sẽ áp dụng một loạt quy định hạn chế phương tiện. Trong đó, xe máy và xe gắn máy chạy xăng sẽ bị cấm lưu thông theo một số khung giờ hoặc trong các khu vực cụ thể tùy theo phương án được công bố. Các phương tiện kinh doanh vận tải bằng mô tô, xe gắn máy trên nền tảng ứng dụng số cũng sẽ bị cấm hoạt động trong vùng phát thải thấp. Với ô tô, thành phố Hà Nội định hướng hạn chế và tiến tới cấm các phương tiện không đạt tiêu chuẩn khí thải mức 4 lưu thông trong khu vực này. Đây là bước đi nằm trong lộ trình chuyển đổi xanh mà Hà Nội đang thúc đẩy mạnh mẽ.
Bên cạnh đó, theo báo Lao động, Hà Nội cũng đưa ra quy định với xe máy, ôtô hoạt động kinh doanh vận tải dùng nhiên liệu hóa thạch, trong đó yêu cầu lộ trình chuyển đổi xanh với xe máy là trước năm 2030, với taxi 100% phương tiện thay thế, đầu tư mới sử dụng năng lượng sạch, năng lượng xanh, thân thiện môi trường từ 1/7/2026.
Từ ngày 1/1/2035, UBND thành phố sẽ quyết định việc hạn chế lưu thông loại phương tiện giao thông đường bộ, lộ trình, phạm vi trên một số tuyến đường, phần đường, làn đường, chiều đường, khung giờ theo điều kiện thực tế.
Cùng với đó, Hà Nội sẽ không thực hiện đầu tư mới và thực hiện đăng ký mới có kiểm soát các phương tiện sử dụng nhiên liệu hóa thạch khi thải bỏ phương tiện giao thông cũ đã hết hạn lưu thông, đặc biệt đối với các phương tiện thuộc sở hữu của tổ chức.
Chỉ cho phép các phương tiện giao thông lưu thông vào vùng phát thải thấp, gồm xe ô tô đáp ứng quy chuẩn khí thải từ mức 4 trở lên; xe mô tô, xe gắn máy đáp ứng quy chuẩn khí thải từ mức 3 trở lên; xe cơ giới thân thiện môi trường, xe cơ giới sử dụng năng lượng sạch, năng lượng xanh; xe ưu tiên và các phương tiện giao thông được cấp phép lưu thông của cơ quan có thẩm quyền cho tới khi hết hạn được lưu thông theo quy định của pháp luật.
Cấm lưu thông các xe tải có khối lượng toàn bộ theo thiết kế xác định trong Giấy chứng nhận đăng kiểm xe trên 3.500 kg trở lên.
Thu hồi ngay các phương tiện giao thông gây ô nhiễm môi trường, các phương tiện hết hạn lưu thông theo quy định của pháp luật.
Có chính sách ưu đãi, hỗ trợ khuyến khích chuyển đổi phương tiện thân thiện với môi trường, phương tiện sử dụng năng lượng sạch, năng lượng xanh.
Áp dụng chính sách hỗ trợ những đối tượng sinh sống và làm việc trong vùng phát thải thấp, các tổ chức, doanh nghiệp thực hiện chuyển đổi phương tiện giao thông sử dụng nhiên liệu hóa thạch sang sử dụng năng lượng sạch, phương tiện giao thông không phát thải.
Lý giải cho đề xuất cấm xe môtô, xe gắn máy chạy xăng theo khung giờ/thời điểm hoặc khu vực thay vì cấm toàn thời gian, UBND thành phố cho hay quá trình xin ý kiến các sở, ban, ngành, UBND phường, xã và đăng tải trên Cổng thông tin của thành phố, Sở Nông nghiệp và Môi trường (đơn vị chủ trì soạn thảo) nhận được một số góp ý đề nghị giãn lộ trình thực hiện, đảm bảo phù hợp với điều kiện hạ tầng giao thông, an sinh xã hội, thói quen và hành vi.
Những góp ý đến từ các đơn vị: Sở Tư pháp, Sở Xây dựng, Sở Tài chính, UBND phường Tây Hồ, Giảng Võ, Viện Kinh tế xã hội Hà Nội và đặc biệt là Hiệp hội các Nhà sản xuất xe máy Việt Nam; 16 doanh nghiệp trong ngành cung ứng linh kiện, phụ tùng xe máy trên cả nước; Hiệp hội doanh nghiệp Nhật Bản tại Việt Nam và ý kiến phản biện xã hội của Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố.
