Căn cứ theo Luật Đất đai mới, có hiệu lực từ 1/1/2025, người dân sẽ bị nhà nước thu hồi đất do vi phạm pháp luật trong 8 trường hợp sau:
1. Sử dụng đất không đúng với mục đích được nhà nước giao, cho thuê, công nhận quyền sử dụng đất và đã bị phạt mà tiếp tục vi phạm.
2. Người sử dụng đất hủy hoại đất và đã bị phạt về hành vi này mà tiếp tục vi phạm.
3. Đất được giao, cho thuê không đúng với đối tượng hoặc không đúng với thẩm quyền.
4. Đất do nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho từ người được nhà nước giao đất, cho thuê đất mà người này không được chuyển nhượng, tặng cho.
5. Đất được nhà nước giao quản lý mà để bị lấn chiếm.
6. Người sử dụng đất không thực hiện nghĩa vụ tài chính với nhà nước. Quy định này không áp dụng với trường hợp bất khả kháng.
7. Đất trồng cây hàng năm, nuôi trồng thủy hải sản không được sử dụng 12 tháng liên tục; đất trồng cây lâu năm không được sử dụng 18 tháng; đất trồng rừng không được sử dụng 24 tháng, đã bị phạt mà không đưa đất vào sử dụng. Quy định này sẽ không áp dụng trong trường hợp bất khả kháng.
8. Đất được Nhà nước giao, cho thuê, cho phép chuyển mục đích sử dụng, công nhận quyền sử dụng đất, chuyển nhượng quyền sử dụng đất để thực hiện dự án đầu tư mà không được sử dụng 12 tháng liên tục kể từ khi nhận bàn giao trên thực địa hoặc tiến độ sử dụng đất chậm 24 tháng so với tiến độ ghi trong dự án.
Xem thêm: Cuộc 'cách mạng' về đất nông nghiệp với nhiều đột phá trong Luật Đất đai 2024
Trường hợp không đưa đất vào sử dụng hoặc chậm tiến độ sử dụng, chủ đầu tư được gia hạn sử dụng không quá 24 tháng và phải nộp bổ sung cho nhà nước khoản tiền tương ứng, hết thời gian gia hạn, chủ đầu tư vẫn chưa đưa đất vào sử dụng thì Nhà nước sẽ thu hồi mà không bồi thường.
Về cơ bản, Luật Đất đai mới sẽ vẫn giữ nguyên nội dung thu hồi đất do vi phạm so với Luật Đất đai 2013 nhưng nêu cụ thể hơn điều kiện với mỗi trường hợp bị thu hồi cũng như khi xảy ra tình huống bất khả kháng.
