Một thiếu nữ 15 tuổi ở Hà Nam (Trung Quốc) suýt nguy kịch do thói quen ăn tóc kéo dài nhiều năm. Sau khi được phẫu thuật tại Bệnh viện Nhi Vũ Hán, bác sĩ đã lấy ra 2kg tóc đóng thành khối rắn trong dạ dày. Trường hợp hiếm gặp này là lời cảnh báo nghiêm trọng về chứng rối loạn ăn uống ít được chú ý – dị thực (pica).
Suýt ngất vì đau bụng, xanh xao, mất kinh 6 tháng
Ngày 12/7, Nini (tên đã thay đổi), 15 tuổi, cùng mẹ từ Hà Nam đến Bệnh viện Nhi Vũ Hán thăm khám. Nini cao 1m6 nhưng chỉ nặng 35kg, đã mất kinh nguyệt suốt nửa năm. Dù đã dùng thuốc Đông y điều hòa nhưng tình trạng không cải thiện. Gần đây, em thường xuyên kêu đau bụng, không ăn uống được. Hai ngày trước khi đến viện, Nini còn suýt ngất xỉu khi vừa bước ra khỏi nhà.
Tại bệnh viện, bác sĩ Trần Quỳnh – Phó trưởng khoa Tiêu hóa – nhận thấy Nini có làn da tái nhợt, móng tay không có máu. Xét nghiệm máu cho thấy nồng độ huyết sắc tố chỉ 59g/L, thuộc mức thiếu máu nặng (mức bình thường là 110g/L). Siêu âm tiêu hóa nghi ngờ tình trạng sỏi dạ dày – một hiện tượng rất hiếm gặp ở trẻ em.
Khối tóc to như quả dưa trong dạ dày
Khi được hỏi kỹ, mẹ của Nini nhớ lại: từ năm lớp 3, gia đình đã phát hiện em có thói quen... ăn tóc, kéo dài đến nay đã 6 năm.
Nội soi tiêu hóa cho thấy toàn bộ khoang dạ dày bị chiếm bởi một khối tóc đen nhánh, lẫn thức ăn thừa. Những sợi tóc rối bện vào nhau, tạo thành một khối “sỏi tóc” rắn chắc. Ngoài ra, còn có một ổ loét dạ dày lớn bằng quả trứng gà.
Chính khối tóc này là nguyên nhân gây ra tình trạng suy dinh dưỡng, thiếu máu nghiêm trọng và mất kinh ở Nini. Bác sĩ nhận định cần phải phẫu thuật mở ổ bụng để lấy ra khối dị vật càng sớm càng tốt.
Ca mổ kéo dài hơn 2 giờ, lấy ra 2kg tóc
Ngày 14/7, ca mổ do bác sĩ Chu Chân Sấm – Phó trưởng khoa Ngoại gan mật và u bướu – trực tiếp thực hiện. Khi mở ổ bụng, dạ dày của bệnh nhân đã phình to gấp đôi kích thước bình thường, bên trong bốc mùi chua nồng.
Khối “sỏi tóc” đen, cứng, kích thước tương đương một quả dưa hấu nhỏ, được tạo thành từ tóc và thức ăn. Do quá lớn và rắn, khối tóc không thể lấy ra nguyên khối, bác sĩ phải dùng dụng cụ phẫu thuật để cắt nhỏ và gắp ra từng phần. Ca mổ kéo dài hơn 2 tiếng, cuối cùng lấy ra khoảng 4 cân tóc – tương đương 2kg.
Sau mổ hồi phục tốt, bệnh nhân tặng kẹo cảm ơn y bác sĩ
Ngày 19/7, Nini bắt đầu ăn uống trở lại, ăn ngon miệng hơn. Đến ngày 5/8, em quay lại tái khám với sắc mặt hồng hào hơn trước và mang theo một bó “kẹo hoa” để cảm ơn các bác sĩ.
“Hội chứng Công chúa tóc mây” và chứng dị thực – đừng xem nhẹ
Theo bác sĩ Chu Chân Sấm, Nini mắc một dạng rối loạn tâm thần hiếm gặp có tên là “Hội chứng Công chúa tóc mây” (Rapunzel Syndrome) – một thể đặc biệt của chứng pica (dị thực). Người mắc bệnh này thường ăn những thứ không phải thực phẩm như tóc, đất, giấy…
Tóc là chất chứa keratin – một loại protein không thể tiêu hóa – nên nếu nuốt vào, tóc sẽ tích tụ trong dạ dày, lâu ngày kết lại thành khối cứng, rất khó tống ra ngoài bằng đường tiêu hóa.
Cảnh báo với cha mẹ: Dị thực là bệnh, cần được điều trị sớm
Bác sĩ Nghiêm Học Cường – Phó trưởng khoa Ngoại gan mật – cho biết, trẻ nhỏ thường có xu hướng đưa mọi thứ vào miệng trong giai đoạn “ham khám phá” là bình thường. Tuy nhiên, nếu trẻ biết rõ vật nuốt không phải thức ăn nhưng vẫn không kiềm chế được hành vi, kéo dài trên một tháng thì rất có thể là dấu hiệu của dị thực.
Trong những trường hợp như vậy, cha mẹ cần đưa trẻ đi khám chuyên khoa để kiểm tra nguyên nhân tâm lý hoặc sinh lý, từ đó can thiệp kịp thời, tránh hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe.
